Argento Audio Flow & Flow Master Reference Cables
The Upper Spectrum of High End Cables
(photography by Petros Hatzianastassiou)
Εξειδικευμένα καλώδια για hi-end συστήματα: μια ιστορία γεμάτη πάθος, αρκετό παραμύθι, πολλές παγίδες αλλά και εντυπωσιακές αποκαλύψεις. Τα τελευταία 20 χρόνια έχουμε γίνει μάρτυρες μιας έκρηξης στην παραγωγή τέτοιων προϊόντων, με τιμές που φθάνουν συχνά στην στρατόσφαιρα, κάτι που σημαίνει πως ο κόσμος τα ζητάει επίμονα, σε μια προσπάθεια να βελτιώσει τον ήχο του ή, έστω, να τον διαφοροποιήσει σε μια κατεύθυνση που θα “βολεύει” το σύστημα που έχει στήσει. Αυτό, από μόνο του, αρκεί για να αγνοήσουμε τις φωνές κάποιων, πως δήθεν τα καλώδια “δεν παίζουν ρόλο” και πως όσοι λένε το αντίθετο “αυθυποβάλλονται”, ωστόσο συχνά φθάνουν τα πράγματα στο άλλο άκρο… Έχουμε ακούσει για καλώδια που ταιριάζουν σε λαμπάτους, για καλώδια που πλουτίζουν τον ήχο των τρανζίστορ, για καλώδια ρεύματος ειδικά για ψηφιακές συσκευές κλπ και κανείς προκαλείται να πιστέψει ότι κάθε θέση σε ένα σύστημα θέλει και το δικό της καλώδιο, άρα απαιτείται πολύ ψάξιμο, έξοδα κλπ. Η μέση οδός είναι, σε τέτοιες περιπτώσεις, μάλλον η καλύτερη.
Ασφαλώς δεν ανήκω σε αυτούς που αντιμετωπίζουν τα καλώδια ως σκέτο σύρμα, το οποίο αρκεί να είναι αρκετά χονδρό για το ρεύμα που θα μεταφέρει, όμως σαφώς δεν μπήκα και στο κλαμπ εκείνο των μουσικόφιλων που ακούνε κάθε μήνα και άλλο καλώδιο και γενικά τρελαίνονται με τις αλλαγές που αυτά επιφέρουν σε ένα σύστημα. Προσωπικά, δεν με ενδιαφέρουν οι αλλαγές “για τις αλλαγές”, έτσι για να μην βαριόμαστε, και ουσιαστικά βρίσκω αυτό το παιχνίδι λίαν αποπροσανατολιστικό. Η τακτική μου λοιπόν εδώ και χρόνια είναι να διατηρώ δύο βασικά “κοστούμια” καλωδίων με καλή φασική συμπεριφορά (μονόκλωνα και αθωράκιστα DNM, πολύκλωνα και θωρακισμένα Ringmat) κι ένα “μπαλαντέρ” (το εξαιρετικό ομοαξονικό interconnect Mogami Neglex 2497) και, με αυτά σταθερά, να εξελίσσω τα συστήματά μου με αλλαγές συσκευών και παρεμβάσεις στο χώρο και τη στήριξη. Πιστεύω πως η ποιότητα των προαναφερθέντων προσιτών καλωδίων αρκεί με το παραπάνω για να κάνω τη δουλειά μου, που δεν είναι άλλη από το να πλησιάσω πιο κοντά στον original χώρο/τόνο/χρόνο της ηχογράφησης. Θεωρώ πως ένα σύστημα πιστό σε αυτά τρία “παράλληλα σύμπαντα” ενός μουσικού συμβάντος ποτέ δεν θα σε κάνει να βαρεθείς και, άρα, δεν χρειάζεται καμιά αλλαγή ουσίας. Συνεπώς, αν από ένα σύστημα λείπουν βασικά πράγματα, ποτέ δεν φταίνε τα καλώδια αλλά τα ίδια τα μηχανήματα ή/και οι συνδυασμοί τους, το ρακ, το ρεύμα ή, συνηθέστερα, ο χώρος της ακρόασης. Οι όποιες “δραματικές” αλλαγές από καλώδια, κατά τη γνώμη μου, προέρχονται από τυχαία αλληλεπίδραση ανάμεσα στην εκάστοτε σχεδίαση του καλωδίου και τα λάθη ενός συστήματος. Αλλιώς εκθέτουν τα ομοαξονικά, τα μονόκλωνα κλπ… αλλά τα ίδια έχουν ελάχιστο δικό τους ήχο.
Δοθέντος όμως ενός τελειοποιημένου set up, το οποίο μπορεί να διαφοροποιήσει έξοχα τα στοιχεία μιας ηχογράφησης, μπορεί να γίνουν μάλλον άνετα σαφείς οι διακριτικές αλλαγές που επιφέρει η κάθε σχεδίαση καλωδίου στον ήχο του συστήματος, αρκεί -με βάση την εμπειρία μου τουλάχιστον – να συνδεθεί εξολοκλήρου το σύστημα με καλώδια ίδιας προέλευσης. Οι “αχταρμάδες” δεν βοηθούν καθόλου εκτός κι αν ο σκοπός είναι το παιχνίδι, να περάσει ευχάριστα η ώρα με τον “φίλο που μου έφερε να ακούσω ένα interconnect και να πιούμε δυο μπύρες”. Μπορώ να φανταστώ αρκετές τέτοιες καταστάσεις -ειδικά στην Ελλάδα όπου όλοι δηλώνουν ειδικοί- να καταλήγουν σε τραγικά συμπεράσματα με τη γνωστή κατάληξη πως “όλοι είναι τρελοί ή/και τα παίρνουν” επειδή το τάδε καλώδιο δεν έκατσε στο δείνα σύστημα με τα στοιβαγμένα λάθη, που θα πάρει χαμπάρι σε… δυο δεκαετίες ο ιδιοκτήτης του και που το έχουν προ πολλού καταδικάσει στη μετριότητα.
Δείτε, για παράδειγμα, τα Argento που αποτελούν και το αντικείμενο αυτής της παρουσίασης. Έχω ακούσει/διαβάσει ότι είναι μουντά, χωρίς πολλά πρίμα, όπως και το αντίθετο, ότι δηλαδή είναι λαμπρά, ένας εύκολος στόχος επειδή είναι ασημένια. Καταφανώς, δεν μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο και να έχουν όλοι δίκιο! Επειδή όμως τα καλώδια αυτά δεν φορτώνουν τα συστήματα με θόρυβο και είναι θεμελιωδώς διάφανα, τονικά ισορροπημένα και καλοχρονισμένα, δεν υπάρχει καμία περίπτωση να μην υποδείξουν τα λάθη στο set up ή να μην “μουλαρώσουν” τελείως, όταν κληθούν να συνδέσουν ένα σύστημα σε κατάσταση φασικού χάους. Τοποθετώντας ένα interconnect της κλάσης του Flow Master Reference σε… εχθρικό περιβάλλον, απλώς ακούς ξεκάθαρα τι σύστημα έχεις στήσει “γύρω του”. Όμως οι σκληρές αλήθειες σπανίως γίνονται αποδεκτές όταν αποκαλύπτονται, έτσι την πληρώνουν συνήθως οι αγγελιαφόροι, όπως συνέβαινε στην αρχαία Ελλάδα. Ας αποστασιοποιηθούμε, επιτέλους, από τέτοιες επιπόλαιες πρακτικές που περιορίζουν την αντίληψή μας σε επίπεδο επαρχίας…
Όλα custom.
Η Argento, που εδρεύει στη Δανία, ιδρύθηκε το 1991 από τρεις μουσικόφιλους και για δέκα χρόνια αποτελούσε μια τοπικής εμβέλειας επιχείρηση, μέχρι που η σειρά Serenity το 2003 και λίγο αργότερα η Flow την έκανε διεθνώς γνωστή. Η εταιρία παράγει καλώδια σήματος και ρεύματος σε τρείς σειρές (Serenity, Flow και Flow Master Reference) καθώς κι ένα πολύπριζο, ενώ πρόσφατα παρουσίασε τη νέα top σειρά FMR Extreme Edition. Κοινά χαρακτηριστικά όλων των σειρών της Argento είναι η χρήση κρυογεννημένων αγωγών από ασήμι (ελλειπτικής γεωμετρίας, τουλάχιστον στα Serenity, βάσει του κατασκευαστή), το custom μονωτικό υλικό VDM με βάση τα ανθρακονήματα, η έλλειψη συμβατικής θωράκισης, τα custom βύσματα με σώμα από αλουμίνιο και επαφές από το ίδιο ασήμι των αγωγών και η χρήση μηχανισμού clamp για τον τερματισμό στο βύσμα, αντί κόλλησης. H Serenity είναι μονόκλωνη στα interconnect ενώ οι κλώνοι, πάντα ανεξάρτητα μονωμένοι, πληθαίνουν όσο ανεβαίνουμε στη γκάμα. Η FMR έχει τριπλάσιους κλώνους ανά πλευρά από την Flow και το νούμερο φθάνει στο 800 για το XLR της FMR Extreme Edition! Η σειρά FMR, επιπλέον, περιλαμβάνει αλουμινένια spacers στα RCA και XLR interconnect, καθώς οι πολικότητες φιλοξενούνται στο δικό τους σωλήνα από VDM, κάτι που οδηγεί σε καλύτερη μηχανική συμπεριφορά και αντοχή σε “εξωτερικές ενοχλήσεις”, σύμφωνα με τον κατασκευαστή. Αν το τελευταίο σας φαίνεται λίγο “χύμα”, αφού στρίβοντας το καλώδιο σε αρκετά σημεία πλησιάζουν μεταξύ τους οι πολικότητες, πού να δείτε τα καλώδια των ηχείων που έρχονται εντελώς ανεξάρτητα στις πολικότητες και απλώς τα αφήνεις στο πάτωμα, με αποτέλεσμα το + με το – να διασταυρώνονται σε ορισμένα σημεία. Αυτές οι δύο πτυχές είναι πολύ πονηρές, αφού τα Argento έχουν απολύτως κορυφαία ποιότητα κατασκευής και ακρίβεια, όμως ανεβαίνοντας επίπεδο στη γκάμα βρίσκεις ότι οι εντελώς ανεξάρτητες πολικότητες (κάθε μία και άλλο καλώδιο) πριμοδοτούνται έναντι της συνύπαρξής τους στον ίδιο σωλήνα, κι ας μην υπάρχει ιδιαίτερη αυστηρότητα στην μεταξύ τους απόσταση (η μηχανική αποσύζευξη των δύο πλευρών του σήματος φαίνεται δηλαδή πιο σημαντική από την αυστηρή γεωμετρία, ως προς την ανεμπόδιστη ροή της ενέργειας, που είναι και η βασική επιδίωξη της εταιρίας). Για την παρουσίαση αυτή, προμηθευτήκαμε ένα σετ της τάξης των 20.000 ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει δύο interconnect Flow Master Reference (RCA), δύο καλώδια ρεύματος Flow και ένα καλώδιο ηχείων Flow μήκους 2 μέτρων με δίχαλα. Με αυτό το σετ, η αντιπροσωπεία διατηρεί σε λογικά επίπεδα το κόστος για το κοστούμι, βάζοντας στην εξίσωση τη μαγεία του FMR εκεί που ίσως μετράει περισσότερο, στο χαμηλό σήμα, καθώς τόσο το καλώδιο ηχείων όσο και το ρεύματος της FMR θα εκτόξευαν το κόστος αφού, εκ των πραγμάτων, έχουν πολύ μεγαλύτερες διατομές. Για να έχουμε μια ακόμη πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την εταιρία, τέλος, κάναμε ακρόαση των κορυφαίων FMR EE στο χώρο της αντιπροσωπείας, η οποία συμπλήρωσε, ουσιαστικά, την πρότερη ακρόαση του συστήματος Avalon Isis/Rowland Corus&M925/MSB Platinum που επίσης ήταν συνδεδεμένο με τα Extreme Edition των FMR. Για αυτά τα τόσο extreme Argento δεν έχω να συμπληρώσω κάτι το ιδιαίτερο, πέραν της βεβαιότητας ότι… είναι κατάλληλα ακόμη και για τα Tesseract!
Αέρας!
Τα καλώδια αυτά είναι πολύ κομψά, χάρη στα εξαιρετικά βύσματα και το ποιοτικό λευκό πλεκτό jacket που τα ντύνει, ενώ είναι αρκετά ανάλαφρα και εύκαμπτα με αποτέλεσμα να τοποθετούνται εύκολα και να μην βαραίνουν τις πιο ελαφρές συσκευές. Μοναδικό θέμα εργονομίας τα σχετικά χονδρά βύσματα RCA που χωράνε οριακά, αν οι αποστάσεις στα θηλυκά της συσκευής είναι οι τυπικές μικρές, χωρίς να δημιουργείται πάντως πρόβλημα από την επαφή των εξωτερικών περιβλημάτων των βυσμάτων. Λόγω ιδιαιτεροτήτων των μεγάλων συστημάτων μου (το Ocellia δέχεται μόνο γυμνό καλώδιο, το DIY open baffle έχει διενίσχυση) κατάφερα να συνδέσω εξολοκλήρου με Argento ένα δανεικό σύστημα που είχα πρόχειρο τον καιρό της δοκιμής, με τα QR1 της Audiovector (εναλλακτικά τα DIY quarter wave, με το Fostex FE138ESR) και τον Integre4 της Lab12. Στα μεγάλα συστήματα χρησιμοποίησα μόνο το interconnect της FMR (ευτυχώς και στα δύο για παράλληλες ακροάσεις, στη θέση της πηγής) το οποίο, έτσι, έπρεπε να συνυπάρξει με τα καλώδια των Ringmat και Mogami. “Διόρθωσα” αυτό το λάθος… με ένα ακόμη, ξεκινώντας τη δοκιμή με το πολύ αταίριαστο, ως κόστος, πρώτο σύστημα, με ενισχυτή του τριχίλιαρου, ηχείο του χιλιάρικου και καλώδια των είκοσι χιλιάδων, που συνέδεσα σε τρία στάδια.
Πρώτα μπήκε το interconnect, έπειτα τα καλώδια ρεύματος και, τέλος, το καλώδιο των ηχείων.
Η είσοδος του FMR είναι αποκαλυπτική της κορυφαίας διαφάνειας και έλλειψης συμπίεσης που διακρίνει όλα τα Argento, με το τίμπρο να συγκλονίζει με τον πολύχρωμο, απαλό και κρυστάλλινο χαρακτήρα του. Τα Flow κόβουν – συγκριτικά με τη Master Reference σειρά- κάτι σε τίμπρο και γενικότερη κλίμακα αλλά στις θέσεις για το ρεύμα και τα ηχεία συμπληρώνουν ιδανικά το σύνολο σε καθαρότητα, ανάλυση, τονική ισορροπία και έλλειψη μηχανικής αίσθησης, κατεβάζοντας “τέρατα” σε επίπεδο δύναμης του βαθέος χαμηλού και άμεσης απόκρισης στις έντονες μεταβατικές του προγράμματος. Η εξαιρετικά δομημένη σκηνή ανοίγει εξίσου σε πλάτος, βάθος και ύψος μα η εστίαση δείχνει στην αρχή soft και τα πρίμα πολύ ήπια. Με το πέρας δύο περίπου ωρών από την εγκατάσταση, αυξάνει η οξύτητα, κλειδώνει η εστίαση και τα πρίμα ζωηρεύουν, όμως εξακολουθούν να μην συνωστίζονται στα τουίτερ και τα πρώτα επίπεδα της σκηνής αλλά στέκουν πιο πίσω και ψηλά – μάλλον παντού – με ασυνήθιστο όγκο και πλάτος/βάθος, φωτίζοντας με πρωτόγνωρο τρισδιάστατο τρόπο τη σκηνή. Τα πρίμα αυτά είναι σκέτος αέρας, εξαιρετικά λεπτόκοκκα και ευκίνητα μα ποτέ επιθετικά, δεν αφήνουν καμία υπόνοια ηλεκτρισμού στην ατάκα ή πιο σύντομης απόσβεσης. Έτσι, το πελώριο μέγεθος συνυπάρχει με απαράμιλλη ακρίβεια, ομοιογένεια και έλλειψη σκοτεινών ή υπερφωτισμένων πτυχών στη σκηνή και η κυρίαρχη αίσθηση είναι ότι έφυγε κάποιο σημαντικό εμπόδιο από τον ήχο, περίπου όπως συμβαίνει όταν περνάς σε ηχεία πάνελ και ανοιχτής μπάφλας.
Το προσιτό σύστημα που δέχθηκε τις φροντίδες της Argento, είδε την απόδοσή του να εκτοξεύεται σε δυσθεώρητα επίπεδα, κάνοντας τα DNM να ακούγονται μάλλον απόμακρα, χωρίς πολλή ανάλυση και με πρίμα μικρά και υπέρ το δέον σφιχτά (στο βαθύ χαμηλό και τις δυναμικές δεν υπήρχε καν σύγκριση). Με όποιο καλώδιο κι αν συνέκρινα το FMR, έβρισκα σημαντικές διαφορές υπέρ του παντού, μα κυρίως από τα μεσοπρίμα κι επάνω, με κύρια συμπτώματα τα πρίμα που σβήνουν μέσα στον θόρυβο (στα αθωράκιστα) ή σκοτεινιάζουν (στα θωρακισμένα), που διαρκούν λιγότερο και δείχνουν να καταλαμβάνουν μικρότερο χώρο από τις μεσαίες και τα μπάσα. Στο δε σύστημα με την ανοιχτή μπάφλα, είχα την πρωτόγνωρη εντύπωση ότι το σήμα ταξιδεύει… στον αέρα, όχι μέσα σε μέταλλο. Η αίσθηση που μου άφησαν, τελικά, τα Argento είναι αυτή της εξαιρετικής αγνότητας και της απόλυτης ομοιογένειας, της αέναης ροής της ενέργειας και της πλήρους έλλειψης μηχανικών αλλοιώσεων σε ένα πολύ ευρύ φάσμα συχνοτήτων, στοιχεία που εξασφαλίζουν μια απόλυτη έλλειψη χειραγώγησης σε επίπεδο ταχυτήτων. Τέτοιος συνδυασμός ελευθερίας και ακρίβειας δεν είναι ίσως εφικτός σε συσκευή, έτσι τα Argento μεταδίδουν στο σύστημα μια αίσθηση τελειότητας που πρέπει να ακουστεί για να γίνει πιστευτή και η οποία, ενώ εθίζει, λειτουργεί κυρίως απελευθερωτικά παρά δεσμευτικά… Είναι ένα στολίδι για απαιτητικά αυτιά και για κατασταλαγμένα συστήματα, που αξίζει πέρα για πέρα το αντίτιμο που ζητάει.
Σύστημα δοκιμής: Thorens TD-160/TP-16 (mod), Gold Note Valore Italian Job/Bobolino, ψηφιακές πηγές Gold Note Koala/Dumbo, Line Magnetic 502CA, ενισχυτές Lab12 Integre4, Bluenote Steroid 1 Sign.(mod), Sansui AU-505 (upgraded), KingRex T20+PSU, Nexus Tripath 1, προενισχυτής Primaluna Prologue Three, ηχεία Ocellia Calliope.30SAG Sign. (main), Klipsch Klispschorn (mod.), διάφορα DIY βάσει Fostex, καλώδια ρεύματος & accessories Ringmat Developements, Cardas, Oyaide. Custom ρακ οξιά, φίλτρο Furman AC-210, Shunyata Research.
Argento Audio Flow ηχείων 2×2μ. , Flow ρεύματος 1,5m , Flow Master Reference RCA / Phono / XLR (extreme edition).
Αντιπρόσωπος: Obscure Audio, τηλ. 211.4037844, 6971.606390