Δοκιμή κεφαλής πικάπ Soundsmith Carmen & προενισχυτή κεφαλών MMP3
Η επιστροφή του βινυλίου είναι βέβαια η μόδα των ημερών αλλά κανείς δεν περιμένει ότι οι πιτσιρικάδες που αγοράζουν τώρα τα πρώτα τους βινύλια ή ξεθάβουν τα παλιά των γονιών τους, θα σπεύσουν να προμηθευτούν ακριβά πικάπ εξοπλισμένα με κεφαλές κινητού πηνίου. Οι πολύ πιο προσιτές κεφαλές κινητού μαγνήτη (ΜΜ) αναμένεται να γνωρίσουν και πάλι ημέρες δόξας κι εμείς σήμερα θα αναζητήσουμε, με αφορμή την κεφαλή Carmen της αμερικανικής Soundsmith, τι παραπάνω από μια MM μπορεί να προσφέρει η ενδιαφέρουσα εναλλακτική τεχνολογία του κινητού σιδήρου (MI, moving iron). Η Carmen βέβαια, μολονότι η δεύτερη πιο προσιτή κεφαλή της εταιρίας, δεν είναι και τόσο φθηνή και ο χαρακτήρας της είναι αρκετά απαιτητικός και αποκαλυπτικός για τον αρχάριο, έτσι έρχεται σε αντιπαράθεση με μερικές από τις καλύτερες ΜΜ της αγοράς αλλά και τις εισαγωγικές MC. Οι Soundsmith δεν είναι εξάλλου οι πιο γνωστές ΜΙ, αυτός ο τίτλος ανήκει μάλλον στις επίσης αμερικανικές Grado, με τις οποίες όμως δεν έχουν και πολλά κοινά στοιχεία στον ήχο.
Πάντως, η Soundsmith έχει τη φήμη με το μέρος της σε ό,τι αφορά το τεχνικόκομμάτι της υπόθεσης και μάλιστα έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη πολλών γνωστών κατασκευαστών στον τομέα του σέρβις και στο κρίσιμο θέμα της αναβελόνωσης παλαιών κεφαλών. Κάπως έτσι ξεκίνησε και η εμπλοκή της με τις κεφαλές, με σέρβις στις παλιές κεφαλές της Bang&Olufsen, τις οποίες συνεχίζει να παράγει αποκλειστικά μέχρι σήμερα και τη βασική αρχή λειτουργίας των οποίων ακολουθεί στην κυρίως γκάμα της. Πρόκειται για μια πολυπληθή γκάμα, που περιλαμβάνει επιπλέον πανάκριβες ελιτίστικες υλοποιήσεις τύπου strain gauge μέχρι ειδικές κεφαλές που αντέχουν σε πολύ σκληρή χρήση και η εταιρία τις θεωρεί “άσπαστες”. Ο ιθύνων νους της Soundsmith, Peter Ledermann, θεωρείται αυθεντία σε τεχνικό επίπεδο, έχει μεγάλη καριέρα στον τομέα των ηλεκτρονικών κάθε είδους και, όπως όλες οι ιδιοφυΐες, έχει κάποιες απόψεις προχωρημένες που μπορεί να φαίνονται ακόμη και αιρετικές με τυπικά κριτήρια. Αυτό βέβαια που ενδιαφέρει εμάς τους ακροατές είναι η ποιότητα κατασκευής των κεφαλών του, η αξιοπιστία τους και η ευκολία χρήσης, τομείς όπου η Carmen δεν αφήνει πραγματικά κανένα παράπονο. Για την ολοκληρωμένη εκτίμηση της κεφαλής και για μια καλύτερη γνωριμία με τον ήχο της εταιρίας, προμηθευτήκαμε από την ελληνική αντιπροσωπεία το ομόσταυλο phono stage ΜΜP3 και τα αφήσαμε να κάνουν παρέα….στο repeat για μερικές δεκάδες ώρες, με τη βοήθεια του ειδικού δίσκου του George Cardas.
Soft & light
Η κεφαλή έχει σώμα από έβενο σε συνδυασμό με καλοφινιρισμένα μεταλλικά τμήματα και το σχήμα της είναι πολύ ενδιαφέρον, μοντάρεται δε εύκολα χωρίς παξιμάδια χάρη στις φωλιές που υπάρχουν στο ξύλο. Το εμπρός τμήμα αποτελεί μια έντονη διχαλωτή προέκταση με πολύ μικρό πλάτος, η δε πλάτη της είναι κεκλιμένη κι έτσι οι τέσσερις ακροδέκτες ορίζουν δύο κατακόρυφα επίπεδα, κάτι που μάλλον βολεύει κατά τη σύνδεση. Συνοδεύεται από προστατευτικό βελόνας που δεν είναι το συνηθισμένο διαφανές πλαστικό με τις εγκοπές αλλά στην ουσία ένας σωλήνας ανοιχτός εμπρός και εξοπλισμένος πίσω με μεταλλικό έλασμα που γραπώνει στην πλάτη της, ανάμεσα στους κάτω ακροδέκτες. Δεν βγαίνει με τίποτε κατά λάθος ενώ πρέπει να το συνηθίσεις λίγο κατά την εφαρμογή. H Carmen εξοπλίζεται με βελόνα (στέλεχος) από αλουμινένιο κράμα, το οποίο καταλήγει σε μια φίνα υπερελλειπτική ακίδα. Είναι σχετικά ελαφριά (6,8 γρ.) και μαλακή ως ενοδοτικότητα ανάρτησης (22μm/mN), κατάλληλη για μικρής και μεσαίας μάζας βραχίονες και δίνει στην έξοδό της 2,12mV, ζητώντας από το phono stage τον τυπικό τερματισμό των ΜΜ, δηλαδή τα 47KΩ/100pF. Προτείνεται για βάρος ανάγνωσης 1,4γρ, με το αποδεκτό εύρος να κινείται από τα 1,3 έως τα 1,6 γρ.
Το ΜΜP3 από την πλευρά του είναι ένα πολύ διακριτικό σε διαστάσεις phono για το κόστος του, δίνει κέρδος τάσης 43dB και τροφοδοτείται από εξωτερικό 24VDC μετατροπέα. Στηρίζεται σε ολοκληρωμένο της Burr Brown και σε λιγοστά διακριτά τρανζίστορ και φέρει ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές της Nichicon.
Fast & Dark
Η θεωρητική υπεροχή του κινητού σιδήρου είναι η σημαντικά χαμηλότερη μάζα που διευκολύνει την ανάγνωση του δίσκου και, προφανώς, μεταφράζεται σε καλύτερη ηχητική συμπεριφορά σε κάποιους τομείς της αναπαραγωγής. Κάθε θεωρητικό προτέρημα, στο hi-fi, κρύβει φυσικά και κάποιους συμβιβασμούς, και στις καταιγιστικά γρήγορες MI αυτό πρέπει να είναι η φινέτσα στα ανώτερα πρίμα και η ατμόσφαιρα/ανάλυση στις πιο ντελικάτες μεταβατικές. Ενώ οι Grado έχουν ισορροπήσει το φάσμα με έναν φωτεινό, γλυκό και μουσικό τρόπο που αρέσει εύκολα χωρίς να είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικός, η Carmen λειτουργεί με μια εντελώς διαφορετική οπτική γωνία. Είναι μια κεφαλή με live ωμότητα στην ατάκα, πολύ κοντινή αναπαράσταση με μεγάλα είδωλα και πελώριο πλάτος, ισοπεδωτική αμεσότητα στη δυναμική απόκριση και εστίαση για βραβείο. Ταυτόχρονα, έχει μια αντιληπτή σκοτεινή ισορροπία χωρίς ίχνος πάχους, όπου ο αέρας στα πρίμα και, κάποιες φορές, οι γυναικείες φωνές, παρουσιάζονται πιο κοντά και πιο στεγνά, χωρίς τη συνηθισμένη γλυκιά αύρα αρμονικών και την άπλα του “υγρού” χώρου των ΜΜ και MC, γεγονός που επιτείνεται όταν συνδεθεί με το ΜΜP3. Καθώς τα δύο Soundsmith είναι στημένα με την ταχύτητα, τον έλεγχο και τη δυναμική περιοχή σε ρόλο πρωταγωνιστή, ο συνδυασμός τους εντείνει προφανώς τον απόλυτο χαρακτήρα τους. Από μόνα τους συνεισφέρουν θεαματικά στην ακρίβεια και την ησυχία αφήνοντας λίγο χώρο για ευφωνικότητα, έτσι ένα mix&match φαίνεται καλή ιδέα, πρέπει όμως να αποφύγετε μέτρια συνοδά με θορυβώδη ή χρωματισμένο χαρακτήρα.
Αναλόγως ηχογράφησης τώρα – κι αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον με την Carmen, η ποικιλία της ηχητικής της – αυτή η τόσο διαφορετική παρουσίαση μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο αληθινή από τα συνηθισμένα, με σοκαριστική ανάλυση, καθαρότητα και διαφάνεια και τέλειες μεταβατικές. Άλλοτε πάλι, δείχνει περίεργη, υπερβολικά γρήγορη και γι’αυτό ελαφρά ανολοκλήρωτη ως ατμόσφαιρα. Θα έλεγα ότι η λογική αυτή θυμίζει τα παλιότερα Naim και, φαντάζομαι, κανείς μπορεί να χαθεί σε πελάγη ευτυχίας ανεβαίνοντας όλο και ψηλότερα στη γκάμα της Soundsmith. Η Carmen στην ουσία δεν παρουσιάζει καμία ευφωνικότητα, είναι μια τονική ευθεία σα χάρακας σε συνδυασμό με μια ταχύτητα που όμοιά της δεν έχω ξανακούσει.
Πάντα γεμάτη και δυναμική στις μεσαίες, ποτέ λεπτή, τσιριχτή ή αβέβαιη στις μεταβατικές, κάνει τις ΜΜ να ακούγονται με αργοπορία στα μπάσα και τα πρίμα και σε βάζει σε πειρασμό να πιστέψεις ότι οι γλυκές ατμόσφαιρες που εύκολα στήνουν εκείνες είναι ένα προϊόν επεξεργασίας στο πεδίο του χρόνου. Με την Carmen, η γνωστή γλυκύτητα του βινυλίου δεν έρχεται μεν εύκολα ως γενική ατμόσφαιρα, όμως η αρμονική πληροφορία των οργάνων ειδικά στις πιο καλές ηχογραφήσεις ακούγεται μοναδικά αποκρυσταλλωμένη και πολύχρωμη. Από την άλλη, κάποια στιγμή μπορεί να σε κουράσει διότι απαιτεί την προσοχή σου, ειδικά αν ο δίσκος δεν είναι της προκοπής ηχητικά.
Όπως καταλαβαίνετε, η συμβίωσή μου με την Carmen ήταν κάθε άλλο παρά βαρετή. Μοιάζει με ένα σπορ αυτοκίνητο με χαμηλές, σφιχτές αναρτήσεις και μεγάλο μοτέρ, που δεν θα σου χαριστεί, ούτε θα σε ξεκουράσει, αλλά θα σου προσφέρει μοναδικές εκρήξεις αδρεναλίνης που θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στο μυαλό σου. Λοιπόν, πότε θα πάρουμε για δοκιμή τη Zephyr MkII;
Tech Specs:
Stylus: Nude Elliptical, 0.120mm SQ Radius of curvature: 6 x 17 μm Cantilever: Aluminum Alloy Recommended tracking force: 12mN / 1.2 gm (high), 14mN / 1.4 gm (medium) Effective tip mass: 0.35 mg Compliance: 28 μm/mN (high), 22 μm/mN (medium) Frequency response: 20-20,000 Hz ± 2.5 dB Channel separation (stereo only): 1000 Hz >26 dB, 50-15,000 >20 dB Channel difference: <1.6 dB (Stereo), <1.0 dB (Mono) Output voltage: 2.12 mV Cartridge weight: 6.8 grams Loading: ≥ 47 kΩ
Σύστημα δοκιμής: πικάπ Gold Note Valore Italian Job/Bobolino LE, Scheu Classic Basic/RB202, Thorens TD160, ενισχυτές Gold Note S-3 ΙΙ Signature, Sansui AU-505 (mod), KingRex T20+PSU, ηχεία Ocellia Calliope.30 Signature, DIY βάσει Fostex, καλώδια ρεύματος & accessories Ringmat Developements
Soundsmith Carmen, κεφαλή κινητού σιδήρου 2,12mV/47KΩ, σχεδίαση-κατασκευή στις ΗΠΑ. Τιμή: 850,-€, Soundsmith MMP3, phono stage MM/MI (43dB) σχεδίαση-κατασκευή στις ΗΠΑ. Τιμή: 850,-€
Αντιπρόσωπος: Sonus Hi–Fi, τηλ. 210- 8660057
Αντιπροσωπεία – Διάθεση – Ακροάσεις SoundSmith USA