Restek “EMAS” Phono Preamplifier [Δοκιμή]
High-End Προενισχυτής κεφαλών πικάπ MM/MC .
Τα πάντα όλα!
Η Γερμανική Restek, όπως φαίνεται εκ του αποτελέσματος, είναι μια πολύ σοβαρή εταιρεία, κάτι που αποτυπώνεται και στην εμφάνιση των προϊόντων της. Το EMAS αποτελεί την κορυφαία πρόταση της σε προενισχυτή phono με συνολικά επτά εισόδους για κεφαλές πικάπ, ο οποίος όμως δεν ξεχνά ότι υπάρχουν και ψηφιακές πηγές οπότε παρέχει και άλλη μια επιπέδου line.
Ο προενισχυτής, όπως περιγράφεται (δυστυχώς μόνο στα Γερμανικά) στο εγχειρίδιο χρήσης, αποτελείται από δύο ενισχυτικά στάδια για την ενίσχυση και ισοστάθμιση του πολύ χαμηλού σήματος των κεφαλών (κέρδος από 32-64dB), ένα στάδιο με μηδενικό κέρδος για το σωστό τερματισμό των προηγούμενων σταδίων, ένα στάδιο κέρδους (ρυθμιζόμενο από -95,5 εως +10 dB) και τέλος άλλο ένα στάδιο απομόνωσης μηδενικού κέρδους για την άνετη οδήγηση οποιουδήποτε ενισχυτή που ακολουθεί. Όλα τα στάδια υλοποιούνται με ολοκληρωμένα OPA134, τελεστικό της Texas Instruments με άριστες επιδόσεις στον τομέα του ήχου. Μάλιστα η εταιρεία δίνει τη δυνατότητα (η συνεννόηση με τον αντιπρόσωπο είναι επιβεβλημένη καθώς απαιτούνται ρυθμίσεις) επιλογής και άλλων τελεστικών (όπως OPA604, OPA 627, AD797) για σχετική αλλαγή στον ηχητικό χαρακτήρα της συσκευής. Εγώ το άκουσα μόνο με τη εργοστασιακή επιλογή.
Στο εσωτερικό του διαπιστώνουμε μια άριστη υλοποίηση με υλικά καλής και πολύ καλής έως κορυφαίας ποιότητας και συναρμολόγηση κορυφαίου επιπέδου. Το κάθε κανάλι διαθέτει τη δικιά του πλακέτα όπως και το δικό του ξεχωριστό ποτενσιόμετρο που υλοποιείται με αντιστάσεις ακρίβειας και ρελέδες. Το δε σασί είναι ιδιαίτερα στιβαρό. Με άλλα λόγια ο high-end προενισχυτής της Restek EMAS δικαιολογεί άνετα το κόστος του, βάση των δυνατοτήτων του, αλλά και τα υλικά κατασκευής του.
Η οθόνη του είναι ευδιάκριτη από κοντά αλλά όχι και τόσο από απόσταση καθώς ρυθμίζεται και σε φωτεινότητα. Η συσκευή ενώ τηλεχειρίζεται δεν συνοδεύεται από τηλεχειριστήριο, το οποίο όμως μπορεί κανείς να προμηθευτεί έξτρα. Μάλιστα υπάρχουν δύο επιλογές (μια πλαστικού και μια μεταλλικού), με τον αντιπρόσωπο να είναι ο πιο κατάλληλος για να σας προτείνει ποια είναι η πιο χρήσιμη για εσάς.
Το Restek EMAS συνδέθηκε με τρία διαφορετικά πικάπ, τα οποία ήταν τα εξής:
- Μια κατασκευή χαμηλής μάζας Direct Drive με μοτέρ και ελεγκτή JVC, με βραχίονα Origin Live Silver, με καλώδίωση litz καθαρό χαλκό και τερματισμένα με silver WBT RCA, κεφαλή την van den Hul The Frog Gold (0,65mV) και ματ Stein Music The Perfect Interface Π.
- Ένα Merill Audio AR-XB based (full modification) πλατό με ιμάντα, με Rega RB900 (modified) βραχίονα και κεφαλή Dynavector DV20-X2 Low output (0,3mV).
- Ένα Walker CJ58 με οδήγηση από Project Speed Box, με βραχίονα Alphason Xenon (καλωδίωση με silver vdHHul) και κεφαλή Audio Technica ART7 (0,12mV).
O προενισχυτής line είναι δικής μου σχεδίασης (solid state) και ο τελικός που χρησιμοποίησα είναι σχεδίαση του Nelson Pass (40W/8Ω), με τα 3 πρώτα στάδια σε τάξη Α. Τα ηχεία είναι η ιδιοκατασκευή μου που χρησιμοποιώ εδώ και 10 χρόνια με γούφερ Audio Technology (custom) και Scanspeak Illuminator τουίτερ. Τα καλώδια διασύνδεσης είναι επίσης δικής μου σχεδίασης και κατασκευής με αγωγούς είτε solid silver, είτε vdHul είτε Neotech. Τα καλώδια ηχείων είναι τα SCS-4 της vdHul αλλά και τα Ludic Silenos με μπανάνες WBT. Τέλος τα καλώδια ρεύματος είναι της Oyaide και τα φίλτρα ρεύματος της Lab12 και της Isol-8. Ο χώρος ακρόασης διαθέτει ακουστική «περιποίηση» με διαχύτες Roundfussor 1 και Oceanos αλλά και μπασοπαγίδες της Άλφα Ακουστικής.
Ακουστικές εντυπώσεις (μέρος Α: Θ. Μωραΐτης)
Το EMAS το άκουσα και ως προενισχυτή phono αλλά και (για λίγο) ως προενισχυτή γραμμής. Η κυρίαρχη εντύπωση και στις δύο περιπτώσεις ήταν ότι πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό και πάρα πολύ ισορροπημένο μηχάνημα που όμως η εμφάνισή του (που δεν προσδοκά να κερδίσει τις εντυπώσεις με πολλά χρυσά και ασημένια στολίδια, αλλά είναι εστιασμένη στην πληροφόρηση και την καλή εργονομία) αποσκοπεί στην όσο το δυνατόν σωστή αναπαραγωγή της ηχογραφημένης μουσικής. Με άλλα λόγια διαθέτει ήχο εξαιρετικά αχρωμάτιστο (αλλά επ’ουδενί άχρωμο), ιδιαίτερα ασυμπίεστη συμπεριφορά σε όλες τις στάθμες, πολύ λεπτομερή και άψογα περιγραφικό της κάθε πληροφορίας που μπορεί να ανασύρει οποιαδήποτε κεφαλή, και τελικά τόσο διακριτικό ως προς την αίσθηση της παρουσίας του που φέρνει ένα τελικό ηχητικό αποτέλεσμα όπου στο τέλος ασυναίσθητα το ξεχνάς ότι υπάρχει και απλά απολαμβάνεις τη μουσική. Το τελευταίο, μάλιστα, το θεωρώ ως το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του και κάτι που εν τέλει αποτελεί για μένα σημείο αναφοράς κάθε κορυφαίας συσκευής!
Στα πιο πεζά, οι τεράστιες δυνατότητες ρύθμισης της αντίστασης τερματισμού, της χωρητικότητας και του κέρδους (που όταν το χρησιμοποιεί κανείς μόνο ως προενισχυτή phono προσθέτει στα παραπάνω και την ρύθμιση του συνολικού κέρδους μέσω του ποτεσιόμετρου της έντασης) την ώρα που ακούει μουσική ώστε να έχει ξεκάθαρη ηχητική επιλογή, όπως και η δυνατότητα να συνδέσει κανείς ταυτόχρονα έως και επτά πικάπ (αυτό ναι είναι μάλλον υπερβολή), μαζί με μια πηγή line το κάνουν εξαιρετικά ανταγωνιστικό, σε σχέση με τον ανταγωνισμό.
Ακουστικές εντυπώσεις (μέρος B: Δ. Δραβόπουλος & hiendnews team)
Στο δεύτερο μέρος και συστήματα ακροάσεων μας, εκτιμήσαμε τον προενισχυτή phono με την ευρύτερα γνωστή (και ικανότατη) 2Μ Black κινητού μαγνήτη της Ortofon [στα 599-€] σε πικάπ της Dual & Pro-Ject Audio μοντέλο X2 καθώς και με την ‘εξωτική’ και πολύ πιο ακριβή Cobalt Blue της Ιαπωνικής Etsuro-Urushi [5.000-€] κινητού πηνίου σε πικάπ της Kuzma. Το υπόλοιπο σύνολο βασιζόταν εναλλάξ στους ενισχυτές single-ended integrated Class-A Ultra [custom] με λυχνίες ΚΤ90 από την Tsakiridis-Devices & Conrad-Johnson (προ λυχνίας, τελικός solid-state MF2200) συνδυαστικά με ηχεία δαπέδου των εταιρειών ProAc & Triangle.
Ο προενισχύτης της Restek τράβηξε στην μουσική εξ’ αρχής με την απίθανα σταθερή, μεγάλη και ανάγλυφη εικόνα του. Στα προσεγμένα μας βινύλια, σε αξιόλογες jazz,rock και κλασσικής επιλογές, η ηχοχρωματικά πλούσια παλέτα του δεν συνοδεύεται από τίποτε που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί λεπτόηχο ή “ψυχρό” τρανζιστορικό σε χαρακτήρα. Τα δυνατά του σημεία περιλαμβάνουν τη κορυφαία ανεξαρτήτως κατηγορίας διαφάνεια σε όλο το φάσμα, μια στόχευση προς την απόλυτη ουδετερότητα, την ακέραια και εντυπωσιακή εικόνα με άψογες δυναμικές διακυμάνσεις. Η μουσικότητα πανταχού παρούσα, καθιστώντας τον φιλικό στο αυτί. Επιπλέον, σε πληροφορεί ακόμη και με την 2M Black κυριολεκτικά… δίχως αύριο! Αυτά είναι χαρακτηριστικά που όλα μαζεμένα σε ένα καθαρόαιμο solid-state πακέτο ελκύουν στα σίγουρα και ικανοποιούν τις ακουστικές μας προτιμήσεις ίσως και για μια ζωή.
Μερικά από αυτά τα χαρακτηριστικά οφείλονται στην εκπληκτική απόδοση των πνευστών αλλά και των κρουστών, καθώς και στην πλούσια, ρευστή αναπαραγωγή των μεσαίων και υψηλών συχνοτήτων. Το EMAS παρέχει άφθονες δόσεις ρεαλισμού και ατμοσφαιρικότητας, παραδίδοντας μια εντυπωσιακή μουσική σκηνή που πληροφορεί λες και ΄είσαι΄ εκεί. Με την 2M Black της Ortofon το αποτέλεσμα ήταν συγκλονιστικό, στο σετάπ της Etsuro-Urushi πέρασε σε επιπέδου αναφοράς κοιτώντας στα ίσια πολύ υψηλότερης αξίας ανταγωνισμό. Με τέτοια ηχητικά οφέλη λοιπόν, θα γίνει αποδεκτή και η συνεργασία με κάθε πολύ-πολύ αξιόλογη κεφαλή. Τα μπάσα είναι δυναμικά και ζωντανά με τρόπο που μας θυμίζουν ότι καλύτερο έχουμε ακούσει –ξανά- ανεξαρτήτως κατηγορίας τιμής. Οι μεσαίες συχνότητες σε jazz, rock αλλά και κλασσική μουσική και την 2M Black κεφαλή έφτασαν στα ηχεία μας ορθάνοικτες, γλυκές και ουσιώδεις, ενώ οι υψηλές συχνότητες λάμπουν από καθαρότητα. Θα υποστηρίζει δίχως ενδοιασμούς την μουσικότητα και ανάλυση των ακριβότερων κινητού πηνίου, την αέρινη αίσθησή τους, όπως και την -στα όρια της ψυχεδέλειας- μουσική αναλογική ‘αγκαλιά’ μιας Koetsu ή Etsuru-Urushi όπου διαπιστώσαμε και προσυπογράφουμε. Ελπίζουμε να τον πετύχουμε και σε δράση και με τις ‘overachiever’ SkyAnalog νέες κεφαλές κινητού πηνίου [MKII] που ο ίδιος αντιπρόσωπος, η Ακουστική Κρήτης, επιλέγει και εισάγει. Εκεί σίγουρα θα μιλάμε για μια σχέση απόδοσης-χρημάτων που δεν πρέπει να προσπεράσει κανένας λάτρης του high-end audio και μαζί των βινυλίων! Τι να σημειώσουμε στα αρνητικά; Πιθανότατα η λυτή του εμφάνιση να μην εντυπωσιάσει κάποιους που αναζητούν κάτι πιο φανταχτερό σε design στο rack τους. Επίσης ξεχνάμε μαζί του τις πολύ έντονα χρωματισμένες ή ‘φουσκωμένες’ μεσαίες που προσφέρουν άλλες λαμπάτες προτάσεις καθώς και τις XLR-Balanced εισόδους & εξόδους όπου δεν διαθέτει.
Συμπέρασμα
Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Το Restek EMAS είναι, ξεκάθαρα, ένα από τα ελάχιστα phono-stages που έχω συναντήσει και όπου θα ήθελα να το έχω στο σύστημά μου για πάρα πολύ καιρό. Δίχως άλλο, είναι μια υλοποίηση που ανήκει στην ελίτ των προενισχυτών κεφαλών. Αυτό νομίζω τα λέει όλα. (- Θ. Μωραΐτης)
Τιμή Restek EMAS High-End Προενισχυτής Κεφαλών Πικάπ MM/MC: 5.650,- €