Δοκιμή Πικάπ Pro-Ject Audio Model “X1-B” &
Προενισχυτή κεφαλής Pro-Ject Audio Model “Phono Box S3B”
(Μέρος Α’)
by Thanasis Moraitis
Με μια ματιά.
Το μοντέλο πικάπ Χ1-B διαθέτει όμορφο και ποιοτικό φινίρισμα και αποτελεί μια πολύ βολική (δηλαδή ολοκληρωμένη) λύση για κάποιον που θέλει να ακούει τα LPs του με τρόπο ευχάριστο, αρκετά ζεστό σε τονική ισορροπία και με ρυθμό. Ναι, δεν αποτελεί την πιο οικονομική λύση της αυστριακής Pro-ject Audio (ούτε και την πιο ακριβή επίσης) αλλά βρίσκεται σε μια θέση που προσφέρει καλή, δηλαδή ποιοτική κατασκευή με μικρούς συμβιβασμούς που κανείς μπορεί σιγά σιγά, με στοχευμένες αναβαθμίσεις να ελαχιστοποιήσει και να το φέρει ακόμη πιο κοντά σε ένα επίπεδο που, για αρκετούς, δεν θα είναι απαραίτητο άλλο πικάπ στη ζωή τους. Μαζί του, σε αυτή τη δοκιμή και το phono-stage της Pro-ject Audio μοντέλο Phono Box S3Β, όπου το Β σημαίνει Balanced. Μια σύνδεση μεταξύ του πικάπ και του phono που, όπως θα διαβάσετε στο Β’ Μέρος το επόμενο διάστημα, έχει κάτι ουσιαστικό να προσφέρει στο τελικό αποτέλεσμα (όπως και άλλες αναβαθμίσεις που κι αυτές θα παρουσιάσουμε).
Το Χ1, λοιπόν, είναι ένα πικάπ με ακρυλικό πλατό (1,5 κιλό), περιλαμβάνει καπάκι από πλεξιγκλάς, διαθέτει οδήγηση με ιμάντα από αναρτώμενο DC μοτέρ που τροφοδοτείται από ενσωματωμένο ηλεκτρονικό κύκλωμα επιλογής ταχύτητας περιστροφής, εξωτερικό τροφοδοτικό («πακάκι» switching), ενώ διαθέτει βραχίονα 8,6 ιντσών από ανθρακονήματα. Είναι βολικό σε μέγεθος (415 x 125 x 335 mm (WxHxD)) ενώ συνοδεύεται (εργοστασιακά) από μια κεφαλή κινητού μαγνήτη (ΜΜ) κατασκευής Ortofon (Pick it S2) που έχει ελιχθεί σε συνεργασία με την Pro-ject Audio. Εναλλακτικά, στην Αμερική το πικάπ έρχεται από το εργοστάσιο με κεφαλή Sumiko Rainier. Το σώμα του πικάπ (plinth) είναι κατασκευασμένο από αρκετά παχύ MDF φινιρισμένο σε μαύρη λάκα (ή λευκή ή με επένδυση ξύλου, εσείς διαλέγετε) και στηρίζεται στο ράφι με τρία μεταλλικά πόδια, ρυθμιζόμενα καθ’ ύψος. Ο βραχίονας από ανθρακονήματα είναι όλος μονοκόματος και διαθέτει πέρα από τα βασικά ρύθμιση αζιμούθιου αλλά και ρύθμιση ύψους (VTA). Τέλος το Χ1-Β, για εκείνους που το χρειάζονται, παρέχει τη δυνατότητα αναπαραγωγής και δίσκων 78 στροφών με αλλαγή ιμάντα (παρέχεται στη συσκευασία).
Το Phono Box S3B είναι το πιο ‘βασικό’ μοντέλο της εταιρίας που προσφέρει ισορροπημένη είσοδο για κεφαλές κινητού πηνίου (MC) μαζί με σχεδόν πλήρεις ρυθμίσεις στους τομείς του κέρδους, της χωρητικότητας εισόδου αλλά και του φορτίου της κεφαλής. Είναι επίσης κατασκευασμένο με διακριτούς ημιοαγωγούς (SMD τεχνολογίας) κάτι που η εταιρία θεωρεί σαφώς ανώτερο από ολοκληρωμένα κυκλώματα. Το αλουμινένιο/ατσάλινο κουτί του είναι μεν μικρό σε μέγεθος αλλά περιλαμβάνει στην πρόσοψη πλήθος δυνατοτήτων ως προς τη ρύθμισή του (όπως προανέφερα), αλλά και την επιλογή εισόδου μεταξύ δύο πικάπ (ένα με ισορροπημένη σύνδεση κι ένα με όχι) και την επιλογή υποηχητικού φίλτρου. Στην πίσω πλευρά του βρίσκουμε ελαφρά στριμωγμένα μεν αλλά όχι δραματικά (έχω δει και πολύ χειρότερα) τις εισόδους και εξόδους που χρειαζόμαστε (balanced in/out με πενταπολικό XLR η είσοδος, RCA in/out) και φυσικά την σύνδεση της γείωσης. Το δε φινίρισμά του είναι τυπικό Pro-ject Audio, δηλαδή πολύ καλό!
Το Χ1-Β ήρθε στα χέρια μου σφραγισμένο στο κουτί του, οπότε έπρεπε να το βάλω να λειτουργήσει για μερικές δεκάδες ώρες πριν γίνει οποιαδήποτε κριτική. Το στήσιμο του πικάπ είναι αρκετά εύκολο και απλό (η κεφαλή έρχεται τοποθετημένη από το εργοστάσιο), ενώ η ρύθμιση του βάρους ανάγνωσης που απαιτείται από το χρήστη είναι απρόσμενα εύκολη και ακριβής και δεν απαιτεί τη χρήση ζυγαριάς ακριβείας. Εδώ στο πρώτο αυτό μέρος σας περιγράφω τις εντυπώσεις μου από το πικάπ ως έρχεται από το εργοστάσιο, δηλαδή με την κεφαλή ΜΜ (προρυθμισμένη) και με το Phono Box S3B σε απλή σύνδεση με τα RCA καλώδια που το συνοδεύουν. Τέλος, όλοι οι δίσκοι μου έχουν περάσει από πλυντήριο υπέρηχων, ώστε αυτό που ακούω να είναι αντιπροσωπευτικό του πικάπ/προενισχυτή κι όχι της σκόνης-βρωμιάς που έχει μαζευτεί στα αυλάκια τους. Η δε βελόνα καθαριζόταν τακτικά και με τη βοήθεια υγρού καθαρισμού.
Και πως ακούγεται;
Αιφνιδιαστικά καλά! Και το λέω αυτό με βάση την κατηγορία τιμής του (ως πακέτο). Aπ’ ότι φαίνεται ο κ.Heinz Lichtenegger (CEO της Pro-ject Audio) είχε δίκιο το 1991, που επέμενε ότι αν κατασκευάσεις ένα πικάπ σωστά (ως προς τις βασικές αρχές του) αυτό θα αποδώσει τόσο καλά ηχητικά που θα φέρει ξανά τον κόσμο πίσω στο βινύλιο. Ναι, σίγουρα είχε δίκιο.
Το Χ1-B δεν κάνει τίποτε με άσχημο τρόπο (που να ξεχωρίζει εννοώ), ενώ μερικά πράγματα τα αποδίδει πολύ καλά, πολύ καλύτερα απ’ ότι παραπέμπει το κόστος του (1.099 ευρώ, έτοιμο να παίξει μουσική). Κι αυτό είναι κάτι που τελικά ζητάει ο χρήστης όπου από τη μία επιθυμεί κάτι καλύτερο από μια βασική λύση (κι όχι μόνο απλά για να λέει στους φίλους του ότι έχει κι αυτός πικάπ) αλλά δεν θέλει να ξοδέψει και μια περιουσία. Σημαντικό, το ότι υπάρχουν διαθέσιμες αναβαθμίσεις για το συγκεκριμένο μοντέλο που μπορούν να γίνουν σταδιακά και να ανεβάσουν αρκετά πιο ψηλά την απόδοσή του, όπως θα δούμε στο Β’ μέρος της δοκιμής – όρεξη να έχετε! Ναι, λοιπόν, η μουσική (οποιουδήποτε είδους) με το Χ1-B στο εργοστασιακό setup του ακούγεται «ευχάριστα», ή πιο σωστά «διασκεδαστικά», με πολύ καλό ρυθμό, με ικανοποιητική λεπτομέρεια, με ουσιαστική απόδοση των δυναμικών, με ομαλό και σχεδόν χωρίς κόκκο τρόπο και χροιές -που αν και δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ουδέτερες και άκρως ισορροπημένες με απόλυτα κριτήρια- δεν διαταράσσουν το καλό κλίμα, απλά το κάνουν λίγο πιο ζωντανό κυρίως στα πρίμα και ανώτερα μεσαία, αρκεί το υπόλοιπο σύστημα να μην το παρακάνει στο συγκεκριμένο τομέα (τότε μπορεί και να γίνει λίγο ενοχλητικό). Σ’ αυτό βοηθά πολύ και ο βραχίονας από ανθρακονήματα (παρόλο τον ελάχιστο τζόγο των ρουλεμάν του) αφού κρατά τους χρωματισμούς σε χαμηλά επίπεδα. Και φυσικά το συνολικό αποτέλεσμα επηρεάζεται και από το rack/ράφι που θα το τοποθετήσετε, οπότε αν επιθυμείτε το πιο ομαλό αποτέλεσμα σας ενημερώνω ότι με γρανίτη θα γίνει πιο λαμπερό στα πρίμα αλλά θα ζωντανέψει και στα μεσαία. Με ράφι από πλεξιγκλάς πάλι, θα ομαλοποιηθεί ιδιαίτερα αλλά ανάλογα με το σύστημα που έχετε μπορεί ίσως και να γίνει λίγο βαρετό… Με άλλα λόγια, αν μπορείτε, παίξτε λίγο με το υλικό του ραφιού, μπορεί κάτι που θα κάνετε να φέρει τον ήχο ακριβώς στα μέτρα σας. Επίσης, βελτίωση στην απόδοση του πικάπ είχε και η προσθήκη ενός clamp με αρκετό βάρος που είχα στα χέρια μου (Tonar 5964). Με αυτό ο ήχος καθάρισε αισθητά, οι περιγραφές των οργάνων και ερμηνευτών έγιναν πιο ξεκάθαρες και συγκεκριμένες ενώ το τελικό αποτέλεσμα «ηρέμησε», απέκτησε στιβαρότητα και η ακρόαση έγινε ακόμη πιο απολαυστική. Τι θα ήθελα λίγο καλύτερο σε αυτό το πακέτο πικάπ; Θα ήθελα λίγο πιο σφικτά (με λιγότερο τζόγο) ρουλεμάν στο βραχίονα, όπως θα ήθελα το μοτέρ να μην κάνει έναν ελάχιστο ακουστό θόρυβο (που δεν περνά ευτυχώς κατά την αναπαραγωγή στη βελόνα) και που δεν τον ακούς μόλις απομακρυνθείς από το πικάπ περίπου 1 μέτρο, αλλά αν ακούς με κλειστό το καπάκι γίνεται σχετικά αισθητό. Αλλά όπως καταλάβατε δεν έσκασα ιδιαίτερα, καθώς μόλις ξεκινά η μουσική όλα αυτά περνούν σε δεύτερη μοίρα.
Και για να μην ξεχνιόμαστε, το phono stage της δοκιμής (Phono Box S3B) με το πικάπ Χ1-B, όπως έρχεται από το εργοστάσιο, δηλαδή με κεφαλή ΜΜ της Ortofon, αποτελεί μια πολύ ταιριαστή
πρόταση ενώ διαθέτει προσόντα που, όπως θα διαβάσετε στο Β’ μέρος, το καθιστούν ικανό να υποστηρίξει και μελλοντικές αναβαθμίσεις (ως ένα σημείο, αλλά παρόλα αυτά με ποιοτικό τρόπο). Με την κεφαλή της Ortofon Pick it S2 (ρυθμίσεις – 150pF, 45dB gain, 47kOhm) το αποτέλεσμα είναι, όπως προείπα, ευχάριστο και διασκεδαστικό! Ναι, για να ακουστεί καλύτερα έβαλα από επάνω στο Phono Box ένα βάρος (είναι σε μικρό κουτί, άρα και ελαφρύ, οπότε η προσθήκη μάζας βοηθά ατην απόσβεση των οποιονδήποτε κραδασμών) αλλά αυτό δεν μπορώ να το χρεώσω ως ουσιαστικό μειονέκτημα της συσκευής καθώς διορθώνεται εύκολα και χωρίς ιδιαίτερα κόστος.
Σε μερικές βδομάδες θα σας έχω έτοιμο το Β’ μέρος της δοκιμής όπου θα παίξω με πιο ποιοτικές κεφαλές κινητού πηνίου (MC) ώστε να μπορέσω να ακούσω αναφέροντας αναλυτικά και το αποτέλεσμα με ισορροπημένη (Balanced) σύνδεση της κεφαλής, ενώ θα το δοκιμάσω επίσης το πιο ακριβό phono stage της εταιρίας (Phono Box DS3B). Ακόμη, θα περάσω σε έξτρα τροφοδοτικά αντί για, απευθείας, τα τύπου switching με τα οποία έρχονται τα μηχανήματα, όπως θα δοκιμάσω και μια αναβάθμιση της Pro-ject στο υποπλατό του Χ1-Β. Ενδιαφέροντα πράγματα!
Αντιπροσωπεία, Διάθεση & Ακροάσεις Pro-Ject Audio
Orpheus Audio Distribution
Pro-Ject Audio Σημεία Διάθεσης & Ακροάσεων
