Δοκιμή Τελικού Ενισχυτή σε Τάξη-Α
Porfyra Audio PA-2100
Τι είναι ο ΡΑ-2100; Ένας καινούργιος σε διάθεση ενισχυτής, με μια πολύ ωραία προσέγγιση στο θέμα της ενίσχυσης μέσης ισχύος. Από ένα Έλληνα σχεδιαστή και κατασκευαστή, που έρχεται να ταράξει τα νερά στη μέση κατηγορία κόστους (τάξεως 5.000-10.000 ευρώ). Αυτό είναι!
Η σχεδίαση του ενισχυτή έγινε με γνώμονα την ελαχιστοποίηση των εξαρτημάτων που εμπλέκονται στην ενίσχυση του σήματος. Όπως με ενημέρωσε ο σχεδιαστής της εταιρίας κ. Ευστάθιος Τσιριβαβάς, στόχος ήταν να πετύχει την πιο φυσική αναπαραγωγή με το πιο απλό σχέδιο. Κι αυτό δεν είναι τίποτε άλλο από ένα ενισχυτή δύο σταδίων με την τελική ενίσχυση ρεύματος να γίνεται μέσω MosFET ισχύος σε διάταξη Single Ended. Εκεί χρησιμοποιούνται πατενταρισμένες διατάξεις πηγών ρεύματος και τάσης οι οποίες εξασφαλίζουν στον τελικό ενισχυτή σταθερά χαρακτηριστικά που δεν απαιτούν ρυθμίσεις (δεν υπάρχει ούτε ένα ποτενσιόμετρο) ενώ του χαρίζουν και εντυπωσιακή απόδοση σε σχέση με τις κλασσικές, αυτού του τύπου, σχεδιάσεις. Τα MosFET (όλα made in USA) του πρώτου σταδίου (ενισχυτή τάσης) ταιριάζονται ως προς τα χαρακτηριστικά τους, σύμφωνα με τον κατασκευαστή, στο 0,2% ενώ τα τελικά στο 2%. Τα FET στο πρώτο στάδιο έχουν τη δυνατότητα να δώσουν έως 5Α ρεύμα ενώ τα FET του τελικού σταδίου έως 50Α έκαστο. Το τελικό στάδιο κάθε καναλιού υλοποιείται με τρία MosFET ισχύος σε παραλληλία. Συνολικά πρόκειται για μια πολύ συντηρητική υλοποίηση στο θέμα της παροχής ρεύματος αλλά και της αντοχής σε θερμοκρασία (τα τελικά αντέχουν έως 150ο C αλλά σε λειτουργία δεν ανεβαίνουν ποτέ πάνω από 850 C). Η πόλωση του ενισχυτή είναι μεταβλητή, ανάλογα με το σήμα, και γίνεται μέσω ενός ευφυούς κυκλώματος που παρακολουθεί το σήμα και έχει ταχύτητα αντίδρασης πολλαπλάσια από αυτό, με αποτέλεσμα τη χαμηλή -σχετικά- κατανάλωση σε κανονικές συνθήκες (γύρω στα 120-150 Watt σε χαμηλές στάθμες).
Η κατασκευή του Porfyra Audio PA-2100 είναι ποιοτική, σε μεγάλο ‘τυπικό & πολύ ποιοτικό΄ (όχι εξωτικά μέταλλα και σχέδια εδώ) σασί. Δεν θα το χαρακτήριζα ιδιαίτερα βαρύ (σε αντίθεση με κάτι υπερκατασκευές που συναντούμε αλλού) με κλασσική, λιτή θα τόνιζα, εμφάνιση. Η ικανού πάχους πρόσοψη από βουρτσισμένο αλουμίνιο φέρει ένα μόνο πλήκτρο, αυτό της έναυσης συν το λογότυπο της εταιρίας, με τις πλευρές να αποτελούνται ολοκληρωτικά από ψύκτρες και την πίσω όψη να περιλαμβάνει τις εισόδους (RCA) και τις εξόδους με καλής ποιότητας μπόρνες. Εκεί βρίσκουμε και το 15αμπερο IEC (το στάνταρτ δηλαδή) της τροφοδοσίας. Συνολικά πρόκειται για μια αρκετά συμμαζεμένη κατασκευή για τις επιδόσεις της.
Στο εσωτερικό του βρίσκουμε δεξιά κι αριστερά τα κανάλια ενίσχυσης με τα τρία ανά κανάλι τρανζίστορ εξόδου, ενώ η πλακέτα είναι αρκετά μεγάλη και τα πολύ καλής ποιότητας εξαρτήματα είναι τοποθετημένα σε αρκετή απόσταση το ένα από το άλλο (κάτι που βρίσκω πολύ θετικό). Στο κέντρο της συσκευής βλέπουμε τον μεγάλο, αλλά όχι τεράστιο, μετασχηματιστή τροφοδοσίας, το κύκλωμα έναυσης όπως και τους πυκνωτές τροφοδοσίας. Οι τελευταίοι είναι συνολικής χωρητικότητας 40.000uF, ανά κανάλι για τα τελικά στάδια και από 20.000uF ανά κανάλι για τα πρώτα στάδια. Ναι, υπάρχει διαχωρισμός στην τροφοδοσία των πρώτων από τα τελικά στάδια. Εκεί επίσης βρίσκουμε και τις Ultra Fast Soft Recovery διόδους ανόρθωσης με τις μεγάλες ψύκτρες τους, απαραίτητες για έναν ενισχυτή με αρκετά μεγάλη, συνεχή κατανάλωση.
Εντυπώσεις ακροάσεων
Πως ακούστηκε ο PA-2100 στο σύστημά μου; Το αποτέλεσμα ήταν απλά σχεδόν τέλειο, για τα δικά μου γούστα και απαιτήσεις έστω. Αλλά για να συμβεί αυτό έπρεπε να γίνουν δύο πράγματα οπωσδήποτε. Τι εννοώ; Πρώτον, ο ενισχυτής της Porfyra Audio αποδείχθηκε πολύ ευαίσθητος στη στήριξη, αφού η κάθε επιλογή μου έφερνε και διαφορετικό αποτέλεσμα, που κυμαινόταν από ικανοποιητικό μέχρι …συγκλονιστικό κυρίως στην επικοινωνία του μουσικού νοήματος και του ρυθμού! Τελικά επέλεξα να στηρίξω τον ενισχυτή επάνω σε μια τριάδα Finite Elemente Cerabase Compact τα οποία τοποθετήθηκαν από ένα στην άκρη του σασί. Εκεί όπου στηρίζεται το πίσω άκρο της κάθε ψήκτρας και ένα εμπρός και στο κέντρο, σχεδόν στην άκρη, δίπλα στην πρόσοψη. Φυσικά, εσείς μπορείτε να πειραματιστείτε και με άλλα αντικραδασμικά όπως και άλλες θέσεις κάτω από τη συσκευή αλλά να ξέρετε ότι είναι πράγματι πολύ κρίσιμο. Επίσης, το καλώδιο ρεύματος έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στον τελικό ηχητικό χαρακτήρα, αφού με ένα ZenSati Zorro (δοκιμή σε εξέλιξη) πήρα (στο σύστημά μου και σε αυτή τη θέση) πολύ περισσότερο σώμα απ’ όσο θεωρώ φυσιολογικό και λιγότερο αέρα στα πρίμα απ’ όσο μου αρέσει. Με ένα Esprit Audio Lumina AC πάλι, πήρα εντελώς ισορροπημένο αποτέλεσμα ενώ τέλος, με ένα ξεπερασμένο μοντέλο αλλά καλό καλώδιο κατά τα άλλα (γενικής χρήσης σε άλλες περιπτώσεις, π.χ. για να τροφοδοτήσει ένα phono stage) της Abbey Road, έλαβα κυρίως μια ασυνέχεια στο χρονισμό της μουσικής, βασικά μεταξύ χαμηλών και μεσαίων συχνοτήτων που δεν ήταν του γούστου μου. Κκάτι ασυνήθιστο για το συγκεκριμένο μοντέλο καλωδίου, αλλά εδώ αυτό συνέβη. Θα μου πείτε τώρα ότι ακούγομαι υπερβολικός και ίσως σε κάποια άλλη περίπτωση ενισχυτή να είχατε κάποιο δίκιο. Όχι όμως εδώ, ο Porfyra Audio Class-A μοντέλο 2100 τελικός ενισχυτής είναι τόσο ξεκάθαρος στις προτιμήσεις του, που από τη μια σου …σπάει λίγο τα νεύρα μέχρι να βρεις το κατάλληλο καλώδιο καθώς απαιτεί να έχεις στα χέρια σου τουλάχιστον 3-4 διαφορετικά μοντέλα (υψηλών προδιαγραφών, να συμπληρώσω, αλλιώς τα απορρίπτει ως ανεπαρκή), αλλά από την άλλη επειδή ακριβώς είναι τόσο ξεκάθαρος στις προτιμήσεις του, όταν το βρεις είσαι σίγουρος γι’ αυτό. Όσο για τα υπόλοιπα καλώδια κατέληξα (ηχείων και interconnect) μετά από δοκιμές να είναι της γαλλικής Esprit Cables (μοντέλο Eterna και Lumina αντίστοιχα). Στην ομάδα του hiendnews audiophile e-magazine, ο τελικός απέδωσε θαυμάσια και με λαμπάτους προενισχυτές της Porfyra Audio όπως επίσης της ξακουστής V.T.L. Audio, πλαισιωμένος από καλωδιώσεις της περίφημης Nordost Cables σειράς Norse 2.
Ως προενισχυτής στο κυρίως μέρος των ακροάσεων χρησιμοποιήθηκε ένας Borbely Super Buffer II με διακοπτικό ποτενσιόμετρο αντιστάσεων (Audio Note Tantalum Non Magnetic Silver Lead), καλωδίωση vdHul και βύσματα WBT (επίχρυσα καθαρού χαλκού). Επίσης έλαβε ενεργό ρόλο ανά διαστήματα και ένας Pass Labs Bride of Zen clone με αντίστοιχα υλικά, ενώ ως πηγή χρησιμοποιήθηκε -κυρίως- το DAC της Ideon Audio μοντέλο Absolute Epsilon οδηγούμενο από server MusiCHI (με πέντε ξεχωριστά αναλογικά τροφοδοτικά σχεδίασης Ιωνά Σακκή τα τελευταία). Ηχεία ήταν η «γνωστή» ιδιοκατασκευή μου με μεγάφωνα Audio Technology (woofer) και Scanspeak Illuminator (tweeter) που είναι και εύκολα φορτία (σταθερά 6,5Ω από 180Ηζ-20kHz) και ευαίσθητα (90db/w/m). Σαν συμπλήρωμα χρησιμοποίησα και τα πικάπ μου α) ένα one-of-a-kind Direct Drive με μοτέρ JVC, βραχίονα Origin Live Silver και κεφαλή την vdHul The Frog, με προενισχυτή phono το μοντέλο Bonnec Fono, όπως και β) το AR X-B (full Merrill Audio αναβάθμιση) με βραχίονα Rega RΒ900 και κεφαλή την Clearaudio Concept MC (δοκιμή της οποίας διαβάσετε ίσως εδώ στο hiendnews.gr, προ δύο εβδομάδων) επίσης με τον παραπάνω προενισχυτή κεφαλής. Στις ακροάσεις του περιοδικού ο ενισχυτής ταίριαξε εξαιρετικά τόσο με ηχεία της Γερμανικής Audium, της Visaton (Kit Monitor 890 MKII) custom-έκδοση από την Mythos Audio και ένα νέο-εκπληκτικό πράγματι δίδρομο ηχείο βάσης φέροντας κορυφαία RAAL ribbon (ταινίας) tweeters, με την υπογραφή και εδώ της Porfyra Audio ! Ζητήστε στα σίγουρα, να τον ακούσετε και συνδυαστικά με τα ενυπόγραφα από τον ίδιο κατασκευαστή αυτά ηχεία.
Εκείνο που τράβηξε αμέσως την προσοχή μου (αφού όμως είχαν περάσει 45 περίπου λεπτά από την έναυσή του, χρόνος κατά τη γνώμη μου απολύτως απαραίτητος για να φτάσει στο ανώτερο σημείο η ηχητική απόδοση του ο 2100), ήταν η απίστευτη ικανότητα του ενισχυτή να αποδίδει τόνους λεπτομέρειας χαμηλού επιπέδου με χαρακτηριστική άνεση. Η απεικόνιση (σχεδόν κυριολεκτικά) των μορίων του αέρα του χώρου της ηχογράφησης ήταν τόσο συγκλονιστικά αληθοφανής που έκανε τη μεταφορά στο χώρο της ηχογράφησης κάθε έργου μια πάρα πολύ διασκεδαστική και αληθοφανή εμπειρία. Επίσης η στερεοφωνική εικόνα που ανάπτυξε, ειδικά σε πλάτος, ήταν από τις μεγαλύτερες που έχω συναντήσει, χωρίς να αφήνει αφύσικα κενά ανάμεσα στα όργανα -ξέρετε- ένα εδώ κι άλλο εκεί. Το βάθος της εικόνας ήταν φυσιολογικό, το ύψος της επίσης εντυπωσιακό, όπως αντίστοιχα πάρα πολύ καλή ήταν και η τρισδιάστατη απεικόνιση στο χώρο με ιδιαίτερα εστιασμένα όργανα και ξεχωριστούς χώρους ανάμεσά τους.
Η τονική ισορροπία του ενισχυτή ήταν σχεδόν άψογη. Αν και τελικά (σε τέτοιο επίπεδο επιδόσεων όπου όλα αποδίδονται σχεδόν τέλεια, αναγκαστικά γίνομαι ιδιαίτερα αυστηρός στην κριτική μου) θα ήθελα λίγο περισσότερο αέρα. Πείτε το «λάμψη» στα ανώτερα πρίμα και “προσωπική απαίτηση”, πάρτε το όπως νομίζετε. Όπως και λίγο πιο «σβέλτο» χαμηλό (που κατά τα άλλα ήταν πάρα πολύ καλά διαγραμμένο, πλούσιο σε αρμονικές και με φυσικό σώμα). Κι αυτά είναι τα μόνα σημεία που βρίσκω ότι θα μπορούσε να βελτιωθεί λίγο (το τονίζω, λίγο) ο ενισχυτής, εξ ου και ο «σχεδόν τέλειος» χαρακτηρισμός μου, για να γίνει… «τέλειος»! Φυσικά, στην κατηγορία τιμής που ανήκει είναι, μάλλον, η ευκαιρία του αιώνα!
Ακόμη ένα πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό (ή και παραξενιά, αν θέλετε) του ενισχυτή ήταν και η απόδοση του ρυθμού της μουσικής και πως αυτή εξελίσσεται την πρώτη ώρα λειτουργίας του. Μάλιστα, όταν ήταν ακόμη σχετικά καινούργιος (κάτω από 100 ώρες λειτουργίας) το φαινόμενο ήταν πιο έντονο, καθώς διέκρινα μια ασυνέχεια μεταξύ του ρυθμού σε διαφορετικές συχνοτικές περιοχές που τελικά χάλαγε ελαφρά τις, κατά τα άλλα κορυφαίες, εντυπώσεις. Αυτό, πρέπει να σας προειδοποιήσω, είναι κάτι που εμφανίζεται κάθε φορά κατά τη διαδικασία της έναυσης (ακόμη κι όταν ο ενισχυτής έχει ξεπεράσει τις 150 ώρες λειτουργίας), έως ότου φτάσει τα περίπου τρία τέταρτα λειτουργίας, όπως ανέφερα παραπάνω. Από εκείνο περίπου το χρονικό σημείο και πέρα λες και «ξυπνάει», αφού ακούγεται εξαιρετικά φρέσκος, «διαβολεμένα» ρυθμικός και έτοιμος για καταιγιστική δράση. Οπότε μάλλον το θέλει το …ζέσταμά του, το οποίο τελικά φέρνει τις ψύκτρες σε μια θερμοκρασία περίπου 50-55 βαθμών Κελσίου (με θερμοκρασία περιβάλλοντος 25 βαθμών Κελσίου). Μια χαρά για δροσερές ανοιξιάτικες και φθινοπωρινές ή και κρύες χειμωνιάτικες μέρες, αλλά το καλοκαίρι πάλι, τον θέλει τον κλιματισμό του.
Συμπέρασμα
Τι «πήρα» από τον τελικό ενισχυτή σε Τάξη-Α μοντέλο Porfyra Audio 2100;
Τελικά ο Porfyra Audio PA-2100 μου άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις και αποτελεί έναν από τους μετρημένους στα δάκτυλα του ενός χεριού τελικούς που θα ήθελα να έχω στην κατοχή μου, καθώς διαθέτει πρακτικά όλα όσα ζητάω από έναν ενισχυτή. Τηρουμένων των συνθηκών που περιέγραψα πιο πάνω (σιγά το πράγμα!), αποτελεί μια σχεδόν «τέλεια» λύση για όλες τις απαιτήσεις καθώς και ισχύ έχει αρκετή, και αξιόπιστος είναι (κανένα πρόβλημα όσο ήταν στα χέρια μου), και υπέροχος σε ήχο είναι, και προσιτός τηρουμένων των αναλογιών είναι (δηλαδή των πάρα πολύ υψηλών επιδόσεών του). Μα κυρίως οφείλει τον ήχο του στο πάρα πολύ καλό σχέδιό του. Τι περιμένετε λοιπόν;
Για πληροφορίες, σημεία ακρόασης & διάθεσης Porfyra Audio: