Audio Vision Art
Chameleon Audio & Racks
Sound Gallery Of Athens
Audio Design
Kronos Sparta: A Balancing Act
COVERED BY PARIS KOTSIS
The Balancing Act
Ανάρτηση ή μάζα; Απομόνωση από τη γη ή άμεση σύζευξη με αυτήν; Το ερώτημα πλανάται εδώ και δεκαετίες αλλά είναι γεγονός ότι, τα τελευταία χρόνια, τα πικάπ με ανάρτηση ολοένα και λιγοστεύουν, καθώς η δημιουργία ενός πετυχημένου αναρτημένου πικάπ δεν είναι μια καθόλου εύκολη υπόθεση. Οι κατασκευαστές των πιο προσιτών πικάπ φαίνεται πως αποφεύγουν πια τα ελατήρια και επιλέγουν την καθαρή μάζα ή άλλες μεθόδους απομόνωσης, είτε μέσω απλών ελαστικών στηρίξεων και συνδέσμων είτε με πιο εξελιγμένες μεθόδους, όπως είναι οι μαγνητικές “αναρτήσεις” στα πόδια ή το bearing. Το θέμα είναι δαιδαλώδες σε θεωρητικό επίπεδο, οι κραδασμοί που μας ενοχλούν μπορεί να προέρχονται είτε εξωγενώς (μουσική, ήχοι περιβάλλοντος) είτε ενδογενώς (μοτέρ/ιμάντας, ανάγνωση) και όσο μας χρειάζεται η απομόνωση από τους πρώτους (όπου η ανάρτηση υπερέχει), άλλο τόσο χρειάζεται η τάχιστη απαλλαγή από τους δεύτερους (όπου υπερέχει η πιο άμεση σύζευξη με το ράφι). Δίχως άλλο, καμία λύση δεν είναι τέλεια στα χαρτιά και -όπως συμβαίνει γενικότερα με το hi-end – η κάθε συνταγή και εκτέλεση έχει τη δική της αξία μόνο αν έχει γίνει με μεράκι και αποτελεσματικότητα και εφόσον μεταφέρει μια καλή επίγνωση του περιβάλλοντος ενός σύγχρονου hi-end συστήματος (αν δεν αποτελεί δηλαδή μια θεωρητική οντότητα που αδυνατεί να πείσει στην πράξη). Τέτοια είναι και η περίπτωση με το Sparta της καναδικής Kronos Audio, ένα από τα πιο ιδιαίτερα πικάπ με ανάρτηση της υψηλής κατηγορίας τιμών, το οποίο είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε πριν από λίγες ημέρες στα πλαίσια μιας ακρόασης σε γνωστό μας σύστημα, παρουσία μάλιστα του ίδιου του κατασκευαστή.
Kronos… The giant Leader, the youngest Titan.
Counter-rotating
Ο κ. Louis Desjardins είναι ένας γλυκύτατος και ήρεμος άνθρωπος, εξωστρεφώς μουσικόφιλος παρά “μηχανάκιας”. Μας μίλησε με απλό και κατανοητό τρόπο για την αρχή λειτουργίας του μεσαίου μοντέλου της εταιρίας, το οποίο στηρίζεται στη λογική των αντίθετα περιστρεφόμενων πλατό με σκοπό την εξισορρόπηση της ανάρτησης. Η ιδέα είναι απλή: η περιστροφή ενός πλατό μέσω ιμάντα παράγει ροπές που τείνουν να αποσταθεροποιήσουν μια ανάρτηση κάνοντάς την να “πλέει” και τίποτε στον κόσμο, καμία απόσβεση ή περιορισμός της κίνησης, δεν μπορεί να το διορθώσει αυτό άπαξ και συμβεί. Η δουλειά του Καναδού σχεδιαστή ήταν εξαρχής να βρει έναν τρόπο να το αποτρέψει και τελικά κατέληξε σε αυτή τη λύση που δείχνει ίσως πολύ απλή, αποδεικνύεται όμως λίαν αποτελεσματική. Τοποθετώντας ένα πανομοιότυπο πλατό και μοτέρ κάτω από το κανονικό, το οποίο όμως περιστρέφεται αντίθετα από το πρώτο, παράγεται μια διέγερση που ακυρώνει την πρώτη από την άποψη της επίδρασης στην ανάρτηση. Κατά την επίδειξη του πικάπ είχαμε την ευκαιρία να το ακούσουμε με ακίνητο το κάτω πλατό και πράγματι ο ήχος έγινε αμέσως πιο συμβατικός, με πιο έντονο “χρώμα” και βινυλιακή ευφωνικότητα, που ίσως σε κάποιους να αρέσει, είχε όμως υποδεέστερο συχνοτικό εύρος, δυναμικές και ανάλυση, με άλλα λόγια χάθηκε αρκετή πληροφορία κατά την ανάγνωση των δίσκων.
Ο κ.Louis Desjardins αρχισχεδιαστής της Kronos Turntables αναλύει τις απόψεις του μα και την τεχνοτροπία πίσω από το Sparta.
Οι λεπτομέρειες της κατασκευής του Sparta περιλαμβάνουν ένα συνδυασμό αδρανών υλικών (αλουμίνιο, fenolic, delrin), ανεστραμμένο ατσάλινο άξονα και μπίλια με λίπανση (εις διπλούν φυσικά) με εξαιρετικά μικρές ανοχές, ένα εντυπωσιακό διπλό, αναρτημένο υποσασί με ανοιχτή σαν πλέγμα γεωμετρία, ματ από ανθρακονήματα ενσωματωμένο στο πλατό και ένα εξελιγμένο σύστημα οδήγησης, με οπτικούς αισθητήρες που τσεκάρουν και διορθώνουν την ταχύτητα περιστροφής με συχνότητα 60 φορές ανά περιστροφή καθώς και διπλή τροφοδοσία DC. Το διώροφο υποσασί έχει, μαζί με τα δύο πλατό, αναρτημένη μάζα περί τα 25 κιλά και κρέμεται από τέσσερις πύργους μέσω ελαστικών συνδέσμων μεγάλης αντοχής σε μια αρκετά σφιχτή ανάρτηση, που είναι περισσότερο ελεύθερη στο οριζόντιο επίπεδο αφού στο κατακόρυφο υπάρχει το βάρος. Στο επίπεδο αυτό γίνεται κυρίως η διόρθωση των πλεύσεων χάρη στα αντίθετα περιστρεφόμενα πλατό, με την υλοποίηση να είναι αρκετά πιο απλή (λιγότερο συμμετρική) από εκείνη του Pro, του κορυφαίου μοντέλου της εταιρίας. Εκεί έχουμε τα δύο μοτέρ στον ίδιο κατακόρυφο άξονα αριστερά των πλατό και δύο παθητικά pulley επίσης στον ίδιο άξονα δεξιά από τα πλατό, ενώ στο Sparta υπάρχει ένα ψηλό μοτέρ αριστερά για το άνω πλατό και ένα πολύ κοντύτερο δεξιά για το κάτω πλατό. Τα δύο αυτά μοτέρ μαζί με τα κυκλώματα οδήγησης και ελέγχου των στροφών εδράζουν στο κυρίως σασί, στις τέσσερις άκρες του οποίου υπάρχουν οι βάσεις (ρυθμιζόμενου ύψους) και οι άξονες για τους “πύργους” του σταθερού τμήματος της ανάρτησης. Τέλος, η μικρή εξωτερική μονάδα για την τροφοδοσία και την επιλογή/ρύθμιση των στροφών τοποθετείται στον κενό χώρο εμπρός από το σασί και το σύνολο δείχνει αρμονικό και διακριτικό.
Simplicity itself
Ο βραχίονας που συνοδεύει το Sparta λέγεται Helena και είναι Unipivot. Έχει μήκος 10,5 ίντσες με μεσαία μάζα και αποτελεί ένα μικρό έργο τέχνης, που προέρχεται από τη συνεργασία της Kronos με τον Καναδό σχεδιαστή André Thériault. Υπάρχει και σε 12ιντση έκδοση η οποία συνοδεύει το Pro. Μπορεί να δείχνει πολύ απλός, χωρίς την κλασική ρύθμιση αντιολίσθισης, είναι όμως ευφυέστατος και εξαιρετικά φινιρισμένος. Ο σωλήνας είναι κωνικός και κατασκευάζεται από ανθρακονήματα και ξύλο σε τρεις διαδοχικές στρώσεις με διαφορετικά πάχη αναλόγως σημείου και είναι σχεδόν μασίφ, με πολύ μικρό κενό στο κέντρο του για να περνάει το καλώδιο. Το pivot βρίσκεται ακριβώς στο επίπεδο της βελόνας και περιλαμβάνει σφαίρα μέσα σε κύπελο (και όχι τον συνηθισμένο άξονα) με ειδικό λιπαντικό και κατεργασία των επιφανειών, ώστε τα δύο τμήματα να μην “κολλάνε” μεταξύ τους. Το αντίβαρο βρίσκεται κάτω από το σημείο του pivot για σταθερότητα της κίνησης και αποτελείται από τρία τμήματα, δύο σταθερά κι ένα ρυθμιζόμενο το οποίο θα παίξει και το ρόλο του anti-skating εφόσον περιστραφεί προς την πλευρά του πλατό. Η ακρόαση έγινε με τη βοήθεια μιας Zyx Omega καθώς και του phono stage σε τρία σασι LCR-X2 της Wavac, στο σύστημα Avalon Eidolon Vision/MSB S201 σε ρακ της HRS (που έχει παρουσιάσει στο παρελθόν), με την προσθήκη του προενισχυτή Tidal Preos D, φίλτρο Torus Power και καλωδίωση των Transparent, Argento και Sweet Note.
Helena: Unipivot & Ανθρακόνημα, διαβάζοντας από Neil Young μέχρι Big Jazz Bands με την ZYX Omega.
Τα καλά κι από τους δύο κόσμους
Το Sparta έχει έναν πολύ μεγάλο, πυκνό, λεπτομερή και τρισδιάστατο ήχο που δεν θυμίζει πικάπ ανάρτησης ούτε όμως και μάζας. Η φινέτσα στα πρίμα, η ανάλυση και το layering της σκηνής παραπέμπουν στα καλύτερα αναρτημένα της αγοράς, όμως οι δυναμικές του χαμηλού και η απόδοση της κλίμακας έρχονται με τρόπο που θυμίζει έντονα σταθερό πικάπ μεγάλης μάζας. Το μεσαίο Kronos έχει μια ουδέτερη τονικότητα με εξαιρετική ισορροπία των περιοχών του φάσματος και μια ομαλότητα στη ροή και τις μεταβατικές που δεν έχουμε μάθει να συνδέουμε με μηχανικά συστήματα αναπαραγωγής. Εδώ δεν υπάρχει “δωρεάν” γλυκύτητα και επιφανειακή βινυλιακή ζεστασιά αλλά καθορισμός των οργάνων μέχρι τα βάθη της υφής τους με τρόπο που θυμίζει ταινία. Ο θόρυβος εντυπωσιάζει με την απουσία του και η δυναμική περιοχή είναι έξοχη. Οι συχνότητες εξάλλου δείχνουν να μην αλληλεπιδρούν κατά την ανάγνωση ακόμη και των πιο δύσκολων σημείων ενός δίσκου. Το πικάπ αυτό δεν έχει τονική μανιέρα και οι χροιές αναδεικνύονται με κορυφαία ευκρίνεια και τονική ποικιλία από ηχογράφηση σε ηχογράφηση. Επίσης, δεν φαίνεται να έχει καν χρονική μανιέρα, η ατάκα, η διάρκεια και το σβήσιμο της κάθε νότας γίνονται με φυσικότητα και το πικάπ δεν ρέπει ούτε προς την ατμοσφαιρικότητα των αναρτημένων ούτε όμως και προς την επιβεβλημένη αμεσότητα των σταθερών πικάπ. Είναι ένα πικάπ που σε αφήνει ήσυχο να απολαύσεις την αγαπημένη σου μουσική κι αυτό είναι το πιο μεγάλο του χάρισμα, αφού μετά από δύο ώρες ακροάσεων δεν είχα καμία αίσθηση χαρακτήρα εκ μέρους του. Θα έλεγα ότι είναι μια πολύ ώριμη πηγή αναφοράς, με όλα τα καλά που μας αρέσουν στον ψηφιακό ήχο χωρίς κανένα από τα προβλήματά του και με όλη την ομορφιά που κρύβουν τα βινύλια να εκτίθεται γυμνή από προτιμήσεις και περιορισμούς.
Η πρόσκληση στην παρουσίαση της Obscure Audio – Μια απάντηση στα ‘αναλογικά’ πώς και γιατί δια στόματος Kronos Turntables.
Το Sparta της Kronos αποδεικνύει πως ένα πικάπ μπορεί να γίνει αφάνταστα ακριβές και αθόρυβο χωρίς να χάσει τη μουσική του ταυτότητα. Αν σας αρέσει η αμεσότητα και ο “αφιλτράριστος” ήχος των πικάπ μεγάλης μάζας αλλά δεν θέλετε να στερηθείτε τις τονικές ανέσεις μιας εξελιγμένης ανάρτησης, εδώ θα βρείτε μια πρόταση που πραγματικά αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού. Κοστίζει μεν, αξίζει δε…
Το σύστημα ακροάσεων: Ηχεία Avalon Eidolon Vision, προενισχυτής Tidal Preos D, ενισχυτής MSB S201, phono-stage Wavac LCR-X2 (με εξωτερικά τροφοδοτικά), κεφαλή ZYX Omega, καλώδια της Argento & Transparent Ultra, φίλτρο ρεύματος Torus, Rack της HRS .
Kronos Sparta, πικάπ ανάρτησης τεσσάρων σημείων με δεύτερο, αντίθετα περιστρεφόμενο πλατό. Σχεδίαση και κατασκευή στον Καναδά. Αντιπρόσωπος: Obscure Audio, τηλ. 6971.606390. Τιμή: Sparta 26.000€, βραχίονας Helena 8.000€
COVERED BY PARIS KOTSIS
O reviewer του hiendnews.gr κ. Πάρις Κωτσής σε μια εικοσάλεπτη κουβέντα με τον εμπειρότατο σχεδιαστή του Sparta, έπειτα από τις ακροάσεις.
από αριστερά προς τα δεξιά: κ. Πάρις Κωτσής (reviewer), κ. Louis Desjardins (Kronos Turntables) και κ. Παναγιώτης Μπάκας (Obscure Audio).
