Ideon Audio – 3R USB Renaissance
USB Redriver – Reclocker – Regenerator
Its Greek and its a unique Audiophile USB Conditioner !
Πριν ξεκινήσω με την περιγραφή των εμπειριών μου με το 3R της Ideon Audio καλό είναι να σας περιγράψω με λίγα λόγια το παρελθόν μου με τις συσκευές επαναχρονισμού, επαναδημιουργίας του ψηφιακού σήματος, είτε αυτό είναι σε μορφή S/PDIF, είτε μέσω USB, ώστε να πάρετε μια ιδέα για το πως «βλέπω» αυτά τα …πραγματάκια.
Στο σχετικά μακρινό (διάολε, πως πέρασαν έτσι τα χρόνια) παρελθόν, όπου κυριαρχούσε η μετάδοση των δεδομένων της μουσικής μέσω ομοαξονικών συνδέσεων (S/PDIF), είχαν παρουσιαστεί αρκετές συσκευές επαναχρονισμού του ψηφιακού σήματος από εταιρίες όπως η Theta Digital (TLC), η Audio Alchemy (DTΙ) αλλά και η Genesis (Digital Lens). Η πρώτη (TLC) έκανε ένα απλό επαναχρονισμό χρησιμοποιώντας τα πιο βασικά δομικά στοιχεία και ήταν και η πιο προσιτή. Η δεύτερη (DTI) ερχόταν σε διάφορες εκδόσεις, από σχετικά απλή έως ιδιαίτερα εξεζητημένη στο θέμα του επαναχρονισμού αλλά και επαναδημιουργίας του σήματος (με μονά και διπλά κυκλώματα ρολογιού), ενώ η τρίτη, που ήταν και μακράν η πιο ακριβή (και πιο πολύπλοκη και μεγάλη σε όγκο), πέρα από όλα τα παραπάνω χρησιμοποιούσε και buffer FIFO για την πλήρη απομόνωση του σήματος από το τράνσπορτ. Παρόλα αυτά η προσθήκη κι άλλων συσκευών επαναχρονισμού του σήματος πριν από την τελευταία είχε επίδραση στο τελικό αποτέλεσμα, κάτι που θεωρητικά δεν θα έπρεπε να συμβαίνει. Βλέποντας δε την εξαιρετική, ακόμη και με σημερινά δεδομένα, υλοποίηση της Genesis σε ένα σχεδόν κανονικού μεγέθους σασί, με πολλαπλά τροφοδοτικά, αντιμετωπίζω με ιδιαίτερο σκεπτικισμό τις σημερινές προσπάθειες αρκετών εταιριών που έχουν τοποθετήσει τέτοιου είδους κυκλώματα μέσα σε συσκευές DAC και θεωρούν ότι έκαναν κάτι αποτελεσματικό…
Η επίδραση, πάντως, αυτών των συσκευών σε αλυσίδα που περιλάμβανε, εκείνη την εποχή, ως τρανσπορτ ένα βαριά τροποποιημένο Theta Data Basic II (με μηχανισμό τον (ίσως;) καλύτερο όλων των εποχών Philips CDM9Pro) και DAC το Theta Pro Generation V_96K (κι αυτό τροποποιημένο με διπλά stacked DAC R2R της Burr Brown –συνολικά οκτώ-, πλακέτες από Teflon και διακριτά στάδια εξόδου σε τάξη Α), με καλωδίωση 75Ω μέσα στα μηχανήματα, βύσματα BNC παντού (με χαρακτηριστική αντίσταση 75Ω έως τα 2 GHz) και εξωτερικά ομοαξονικά καλώδια 75Ω Canare HDTV (με εγγυημένη απόκριση έως τα 2GHz) ήταν ουσιαστική και άκρως χρήσιμη στη βελτίωση των συνολικών ηχητικών χαρακτηριστικών στους τομείς της εικόνας, της χροιάς, των δυναμικών αλλά και της λεπτομέρειας. Έχοντας μιλήσει διεξοδικά με παράγοντες της αγοράς (εκείνης της εποχής) γι’ αυτό το φαινόμενο, είχα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι συγκεκριμένες συσκευές ήταν τελικά άκρως χρήσιμες στην επίτευξη ενός πιο αληθοφανούς ηχητικού αποτελέσματος. Και το πιο παλαβό, που ακόμη και ο σχεδιαστής της Audio Alchemy δεν μπορούσε να εξηγήσει; Όσο πιο πολλά έβαζες στη σειρά τόσο πιο καλό ήταν το αποτέλεσμα. Μάλιστα η Audio Alchemy είχει κάνει μια παρουσίαση σε μια έκθεση όπου είχε βάλει 30 (ή και πιο πολλά, δεν θυμάμαι πιά) DTI στη σειρά! Στη δική μου περίπτωση είχα φτάσει τα 17 συνολικά (όπου σε κάποια σημεία χρησιμοποιούσα μετάδοση I2S που θεωρείται και η πιο σωστή για την ελαχιστοποίηση του jitter) και σας πληροφορώ ότι αν έβρισκα και περισσότερα θα πρόσθετα κι άλλα. Κατά τη χρηση, δε, όλων των παραπάνω διαπίστωσα τα εξής: πρώτα απ’ όλα, όλες αυτές οι συσκευές που περιέχουν κρυστάλλους και ρολόγια είναι εξαιρετικά ευπαθείς σε κραδασμούς, οπότε η στήριξή τους αλλά και η τοποθέτηση κάποιου βάρους επάνω τους είναι επιβεβλημένη. Δεύτερον είναι απολύτως απαραίτητο να φτάσουν σε σωστή θερμοκρασία λειτουργίας οπότε χρειάζονται την ώρα τους από τη στιγμή που θα τροφοδοτηθούν με ρεύμα.
Πάμε τώρα μια δεκαετία πιο κοντά, και πιο συγκεκριμένα το 2015 όπου στην παγκόσμια αγορά άρχισαν να εμφανίζονται συσκευές επαναχρονισμού και επαναδημιουργίας του σήματος USB, καθώς οι επιδόσεις με τη χρήση υπολογιστών ως πηγή έγιναν πλέον όχι απλά μόδα αλλά κάτι απαραίτητο γι εκείνους που επιθυμούν τη μέγιστη δυνατή ηχητική ποιότητα αναπαραγωγής ψηφιακών αρχείων (θα βρεθούν κάποιοι που διαφωνούν με τη δήλωση αυτή αλλά δεν πειράζει, ο καθένας όπως βολεύεται…). Φυσικά, είχε προηγηθεί η εμφάνιση πιο ποιοτικών καλωδίων USB, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία (όπως άλλη ιστορία είναι ο τρόπος λειτουργίας του διαύλου USB κατά τη μεταφορά δεδομένων από υπολογιστή σε σκληρό δίσκο και άλλη ιστορία είναι η λειτουργία μεταφοράς δεδομένων για την αναπαραγωγή μουσικής μέσα από αυτό το δίαυλο σε πραγματικό χρόνο). Στο χώρο λοιπόν του audio εμφανίστηκε μια συσκευή, το Regen της Uptone Audio, που υποσχόταν βελτίωση στην απόδοση ενός τέτοιου συστήματος αν παρεμβληθεί ανάμεσα στην πηγή και το DAC. Μάλιστα κάποιοι στο εξωτερικό, προφανώς με τις ίδιες εμπειρίες με μένα, δοκίμασαν και δύο και τρία Regen στη σειρά, και ανέφεραν βελτίωση σε σχέση με ένα μόνο. Κι αυτά με τη χρήση του στάνταρ διακοπτικού τροφοδοτικού που παρέχει η εταιρία με τη συσκευασία. Με τη δημιουργία του πρώτου τέτοιου εξαρτήματος η αγορά αντέδρασε και εμφάνισε κι άλλα που και καλά έκαναν τη δουλειά ακόμη καλύτερα. Εταιρίες όπως η ifi έφτιαξε κι αυτή τα δικά της ενώ από το χώρους άσχετους με τον ήχο εμφανίστηκαν και συσκευές όπως το USB Isolator της γερμανικής Intona Technology GmbH που είχαν και αυτές ουσιαστική επίδραση (βελτίωση) στο τελικό ηχητικό αποτέλεσμα. Μετά λοιπόν από δοκιμές σε δύο συστήματα (το ένα με netbook εφοδιασμένο με Intel Celeron/Audiophile Optimizer/Fidelizer/MusiCHI και το άλλο με PC με i3/Linear PSU/Audioplhile Optimizer/Fidelizer/MusiCHI) με διαφορετικά ηχεία και σε διαφορετικούς χώρους (με ενισχυτή και DAC όμως περίπου ίδια, εκτός από το κύκλωμα του USB, όπου στο ένα ήταν το κορυφαίο Wave I/O με γραμμικό υψηλής ποιότητας τροφοδοτικό και στο άλλο κύκλωμα της CMedia) διαπιστώθηκαν τα εξής: στο ένα σύστημα (δικό μου) που προτιμούσα (προσέξτε η λέξη κλειδί είναι «προτιμούσα») πιο «αστραπιαίο και δυναμικό» αποτέλεσμα τρία στη σειρά Regen (με το πορτοκαλί LED, δηλαδή τελευταίας γενιάς) μαζί με ένα (στην αρχή της αλυσίδας) ifi Purifier 2 έκαναν τη μέγιστη ηχητική διαφορά, ενώ στο άλλο (του φίλου μου Philippe που ακούει 10 ώρες την ημέρα κλασσική μουσική) δύο Regen στη σειρά, με ένα Intona Isolator στην αρχή έφερναν το αποτέλεσμα εκεί που άρεσε πιο πολύ στον ιδιοκτήτη του (άνετος, ομαλός ήχος). Και οι δύο συνδυασμοί όμως είχαν ουσιαστικά θετική επίδραση στον ήχο. Και φυσικά σε όλα τα Regen η τροφοδοσία γινόταν με ξεχωριστά γραμμικά τροφοδοτικά και σταθεροποιήσεις εξαιρετικά χαμηλού θορύβου (4uV) αφού αυτές έδιναν καλύτερο ήχο (σε σχέση πάντα με τα τροφοδοτικά που έδινε η Uptone). Κι έτσι παρέμειναν τα πράγματα για καιρό.
Και έρχεται το τέλος του 2016 και η ελληνική εταιρία Ideon Audio παρουσιάζει τη δική της έκδοση για τον επαναχρονισμό και επαναδημιουργία του σήματος του διαύλου USB που σημειωτέον χρησιμοποιεί τα τελευταίας γενιάς τσιπ της Texas Instruments, σταθεροποιητές της τάσης εξαιρετικά χαμηλού θορύβου αλλά και κρύσταλλο πολύ χαμηλού jitter, δηλαδή την πιο σωστή συνταγή για κάτι ουσιαστικά αποτελεσματικό. Μάλιστα η συγκεκριμένη συσκευή μετά τον επαναχρονισμό (re-clocking) και την επαναδημιουργία (re-generation) του σήματος εφαρμόζει και πλήρη ισοστάθμιση της γραμμής μεταφοράς (re-drive) ώστε να περιορίζει την επίδραση του καλωδίου USB που θα χρησιμοποιηθεί στην έξοδό του, και που έχει δυστυχώς κι αυτό επίδραση την ηχητική ποιότητα. Τελικά αυτή η τελευταία λειτουργία, όπως μου εξήγησε ο Βασίλης Τούνας, σχεδιαστής της Ideon Audio, επιδρά ως booster του σήματος δίνοντας μια άλλη διάσταση στα δυναμικά και την στερεοφωνική εικόνα στο τελικό ηχητικό αποτέλεσμα. Μανιακός, όπως τουλάχιστον με έχουν χαρακτηρίσει οι φίλοι, στα θέματα της καταπολέμησης της επίδρασης του jitter στα ψηφιακά μου, δεν μπορούσα παρά να προμηθευτώ τρία τεμάχια από το 3R ώστε να τα δοκιμάσω στο σύστημά μου.
Με λίγα λόγια και αρκετούς πειραματισμούς μετά, και στα δύο προαναφερθέντα συστήματα, τα συμπεράσματα που βγήκαν έχουν ως εξής: Με τη χρήση ενός και μόνο 3R στην αλυσίδα το αποτελέσμα ήταν εύκολα καλύτερο και των δύο συνδυασμών που χρησιμοποιούσαμε μέχρι τότε (ifi Purifier 2 + Regen + Regen + Regen αλλά και Intona + Regen + Regen) σε όλους τους τομείς. Ο ήχος έγινε πιο δυναμικός, έδωσε την αίσθηση ότι έγινε ακόμη πιο ταχύς, στα σίγουρα έγινε πολύ πιο ομαλός, οι διαστάσεις της στερεοφωνικής εικόνας άνοιξαν ακόμη πιο πολύ και τα στοιχεία εντός της έγιναν ακόμη πιο σαφή και με πιο σωστό κοντράστ (κι όλα τα παραπάνω με το τροφοδοτικό που δίνει η Ideon Audio, καθώς όταν «πήγαμε» στα γραμμικά τροφοδοτικά τα πράγματα βελτιώθηκαν ακόμη πιο πολύ). Επίσης τα μπάσα έγιναν πολύ πιο φυσικά, πιο στακάτα και με πιο ξεκάθαρα μέτωπα και αρμονικές, οι μεσαίες συχνότητες ομαλοποιήθηκαν ακόμη πιο πολύ και τα πρίμα έγιναν ακόμη πιο φυσικά. Αλλά, καθώς ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο, δοκιμάστηκε και άλλο ένα 3R σε σειρά με το πρώτο (το σκεπτικό ήταν αν δούλεψε κάτι τέτοιο με τα Regen γιατί να μη δουλέψει με τα 3R), κι εκεί τα κέρδη ήταν μεν αρκετά εμφανή αλλά όχι στο ποσοστό που συνέβησαν με την τοποθέτηση του πρώτου 3R (αν πρέπει να αναφέρω ποσοστό βελτίωσης θα έλεγα γύρω στο 15%, αλλά φυσικά κάτι τέτοιο είναι ανάλογο του συστήματος αλλά και της πηγής). Με τρίτο στη σειρά, στο δικό μου τουλάχιστον σύστημα τα πράγματα όχι μόνο δεν καλυτέρευσαν άλλο αλλά μάλλον χειροτέρεψαν. Υπάρχει λοιπόν το όριο…
Οπότε, καταλήξαμε στο συνδυασμό δύο τεμαχίων 3R στη σειρά τα οποία τροφοδοτούσαμε με τα ίδια γραμμικά, εξαιρετικά χμηλού θορύβου τροφοδοτικά, κι όπως τα προηγούμενα (Regen, Intona κλπ.) κι αυτά εκτίμησαν δεόντως την καλή στήριξη, το ζέσταμα (ίσως πιο σημαντικό) αλλά και το «στρώσιμο» (που στην περίπτωση του 3R είναι γύρω στις 7-10 μέρες και μη με ρωτήσετε το γιατί, τα συμπεράσματα βγήκαν με την άμεση αντικατάσταση στρωμένων και εντελώς νέων στη αλυσίδα, προθερμασμένων φυσικά). Καθώς, επίσης, χρησιμοποιώ, για την αρχειοθέτηση LP το m2Tech Joplin (ADC), και επειδή η Ideon Audio συστήνει τη χρήση του 3R και ανάμεσα στο A-to-D converter έκανα κι εκεί την κόντρα μεταξύ του Regen και του 3R. Κι εκεί με την προσθήκη ενός από τα δύο ο ήχος απέκτησε περισσότερο σώμα, έγινε πιο γλυκός και ομαλός, κέρδισε σε διαστάσεις και εστιασμό η εικόνα. Μόνο που με το 3R τα φαινόμενα ήταν σαφώς πιο έντονα και πιο, τελικά, ευχάριστα, πιο φυσικά. Οπότε κι εδώ το 3R έδειξε την ανωτερότητά του (όχι δεν δοκίμασα δύο στη σειρά αλλά κανείς δεν σας εμποδίζει να το κάνετε εσείς).
Το τελικό συμπέρασμα από όλες αυτές τις δοκιμές είναι το εξής: Αν χρησιμοποιείτε υπολογιστή ως μουσική πηγή ένα 3R σας είναι πιθανότατα απολύτως απαραίτητο αν θέλετε το καλύτερο δυνατό ηχητικό αποτέλεσμα. Πρόκειται για μια συσκευή που είναι (από αρκετά έως πολύ) καλύτερη από τουλάχιστον τρεις άλλες, καταξιωμένες παγκοσμίως, λύσεις σε αυτόν τον τομέα, και ωφελείται όπως και οι άλλες λύσεις από ακόμη καλύτερη τροφοδοσία και πολύ καλή στήριξη (το ζέσταμα είναι για όλες απολύτως απαραίτητο). Και η δυνατότητα που δίνει η εταιρία για την αγορά του, κι αν δεν σας κάνει την επιστροφή του μέσα σε έξι (6) ημέρες (πάντα με τη συσκευή άθικτη) και επιστροφή όλων των χρημάτων σας, εξασφαλίζει την ασφάλειά σας και ως καταναλωτές. Συστήνω λοιπόν ανεπιφύλακτα το 3R. Κι αφού ζήσετε και στρώσετε το ένα μπορείτε μετά να δοκιμάσετε και δεύτερο. Γιατί δεν έχουμε, απ’ ότι φαίνεται, δει ακόμη πόσο καλά μπορούν να ακουστούν οι ψηφιακές συλλογές μας…
Ideon Audio 3R USB Renaissance Redriver / Reclocker / Regeneration. Τιμή: 200,- euros. Κατασκευάζεται στην Ελλάδα. Περιλαμβάνει τροφοδοτικό.
For details & audition contact Ideon Audio: