Icon Audio LA4 MkIII Preamplifier Review

---

---

---

---

 

Icon Audio LA-4 Preamplifier Review

EDITION MKIII

REVIEW BY PARIS KOTSIS

 

Icon Audio LA4 MkIII

Κάθε φορά που παίρνω για δοκιμή έναν ενεργό προενισχυτή με πιάνει μια αίσθηση ματαιότητας (και συνήθως αισθάνομαι την ανάγκη να εξηγήσω τα παρακάτω για να μην…παρεξηγηθώ), διότι όλα τα συστήματά μου είναι στημένα με τη λογική της παθητικής προενίσχυσης. Ναι, η αλήθεια είναι ότι την έχω βγάλει φθηνά σε αυτό το σημείο της ηχητικής αλυσίδας, χωρίς να στερούμαι την ταχύτητα, την ανάλυση και τη διαφάνεια που τόσο μου αρέσουν στην αναπαραγωγή. Όχι, δεν έχω βρει το “τζάμπα φαγητό” (για το οποίο πολλοί ψάχνουν ακόμη και σήμερα στη σκηνή του hi-fi), απλώς χρησιμοποιώ ευαίσθητα ηχεία με μικρούς ενισχυτές που τους αρκεί πολύ λιγότερο από 1Volt από την πηγή για να παίξουν δυνατά και ισορροπημένα, ενώ παράλληλα αποφεύγω συστηματικά τελικούς με αντιστάσεις εισόδου κάτω των 47KΩ σε συνδυασμό με πηγές με υψηλές αντιστάσεις εξόδου (άνω του 1KΩ).

Αν και πολλοί έχουν παρασυρθεί από τη μόδα των παθητικών προενισχυτών, είτε αυτοί έχουν ένα απλό pot είτε διαθέτουν μετασχηματιστές προσαρμογής (οι οποίοι παρέχουν μια έξτρα προστασία στο ταίριασμα των αντιστάσεων), είναι γεγονός ότι στο 90% των συστημάτων της αγοράς αποδεικνύονται μάλλον ανεπαρκείς. Για λόγους που δεν είναι και τόσο προφανείς θεωρητικά, ένα τυπικό αναίσθητο ηχείο των 87dB παρέα με έναν “δυσκίνητο” τελικό μεγάλης ισχύος δεν αρκούνται στα 2V μιας ψηφιακής πηγής αλλά έχουν ανάγκη από επιπλέον ενίσχυση για να “ξυπνήσουν” και να γεμίσουν το χώρο ακρόασης με υγιή dB σε όλο το φάσμα, ισορροπημένα. Έχω μάλιστα παρατηρήσει ότι τα μεγάλα ηχεία σε μεγάλους χώρους απολαμβάνουν ιδιαίτερα τους ισχυρούς ενεργούς προενισχυτές με τα μεγάλα τροφοδοτικά, οι οποίοι φαίνεται πως επιτρέπουν στον ενισχυτή -και όχι τον χώρο- να οδηγήσει το ηχείο. Όταν το σύστημα “χωλαίνει” ενεργειακά τότε μην έχετε καμία αμφιβολία ότι η εικόνα θα “τραβάει” κατά εκεί που ορίζει ο χώρος, ειδικά στις χαμηλές συχνότητες, αφού οι δρόμοι και το φίλτρο του ηχείου υπολειτουργούν και τα ηνία παίρνει ο χώρος, με τις ενισχύσεις και τις ακυρώσεις του να διασπούν παραπέρα την ομοιογένεια του σήματος. Εδώ που τα λέμε, ένας ενεργός προενισχυτής είναι ικανός να χαρίσει ζωή και οδήγηση ακόμη και στα πιο ευαίσθητα και ευκολοδήγητα set up, όμως θα πρέπει η ποιότητά του να είναι απολύτως κορυφαία ώστε να μην κόψει πόντους σε ταχύτητα, ησυχία και ανάλυση. Στα δικά μου συστήματα, έχω εξαιρετικές αναμνήσεις από ενεργά line με κόστος κοντά στα 20 χιλιάρικα (CJ GAT, Ayon Polaris III, Jeff Rowland Corus) τα οποία φυσικά είναι πολύ πέραν των δυνατοτήτων μου κι ευτυχώς δεν μελαγχολώ, αφού μου αρκεί ο παθητικός μου!

Η δουλειά μου όμως με καλεί πολύ συχνά να αντιμετωπίζω προσιτές λύσεις και μπορώ να πω ότι, με εξαίρεση τον Shrimp της Manley, δεν έχω βρεί κάτι που να μπορώ να συστήσω ανεπιφύλακτα σε ένα ευρύ κοινό (και δεν αναφέρομαι σε μινιμαλιστικά line με πολλά KΩ εξόδου, διότι αυτά απευθύνονται σε πολύ συγκεκριμένα συστήματα). Αυτό το μήνα λοιπόν ήρθαμε σε επαφή με μια αρκετά προσιτή λύση και μάλιστα με λυχνίες που μπαίνει στην πολύ μικρή αυτή λίστα, τον βρετανικό Icon Audio LA4 στην τρίτη του έκδοση. Είναι ένας βολικός στο μέγεθος, άριστα κατασκευασμένος προενισχυτής με κέρδος 12dB, τρεις λυχνίες στο σήμα συν μια στην τροφοδοσία και μόλις 100Ω στην έξοδο, με άριστα χαρακτηριστικά ησυχίας και οδήγησης, που μπορεί να μπει παντού χωρίς “ναι μεν αλλά” και να δώσει τον μεγάλο, ολογραφικό και μεστό ήχο των λυχνιών, σε συνδυασμό με πολύ ισχυρό χαμηλό, ζωηρά πρίμα και πολύ καλή ανάλυση. Θα δούμε αναλυτικά τις ικανότητες και τους περιορισμούς του, αφού πρώτα τον γνωρίσουμε…

 

Από κοντά

Ο LA4 ανήκει στην μεγάλη οικογένεια της Icon Audio, μια εταιρία από το Leicester που λειτουργεί από το 1999 και στην Ελλάδα τη γνωρίσαμε στα μέσα της περασμένης δεκαετίας. Η παραγωγή των πλαισίων/σασί αφέθηκε ορθώς στην Κίνα, ενώ η τελική συναρμολόγηση και ο ποιοτικός έλεγχος γίνονται στη Βρετανία. Η Icon είναι εξάλλου μια μικρή, αυτόνομη εταιρία με ιθύνων νου τον σχεδιαστή David Shaw και στόχευση στην απόλυτη ποιότητα στα χρήματα. Διαθέτει μια μεγάλη γκάμα από ενισχυτές λυχνίας, αξεσουάρ καθώς και ηχεία “Made For Valves” που θα καλύψουν ακόμη και μικρής ισχύος τελικούς. Η φιλοσοφία της Icon στηρίζεται στα θρυλικά vintage λαμπάτα όπως τα Leak, τα Dynaco και τα Macintosh και σκοπός της είναι να προσφέρει στον καταναλωτή ενισχυτικά με καλή ισχύ, χαμηλές παραμορφώσεις και ευρύ φάσμα, χωρίς να ζητάει μια περιουσία και χωρίς να καταφεύγει σε τρανζιστορικά τρικ για να πείσει ότι είναι…εξελιγμένη. Αν και τιμά την single-ended τριοδική τοπολογία, προτιμά τα push-pull σχέδια και δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει ανάδραση ακόμη και στα SET της προς υποστήριξη των custom μετασχηματιστών εξόδου που χρησιμοποιεί. Αυτό το προφίλ μου θυμίζει αρκετά την ιαπωνική Air Tight, η οποία βέβαια απευθύνεται στην ανώτερη κατηγορία τιμών. Η Icon κινείται στις χαμηλές και μεσαίες κατηγορίες και ο LA4 MkIII είναι ο δεύτερος από την κορυφή της γκάμας, με τιμή που μόλις αγγίζει τα δύο χιλιάρικα. Σε αυτή την έκδοση βρίσκουμε την πολύ χρήσιμη χάλκινη πλάκα στην επιφάνεια κάτω από τις λυχνίες, τη νέα πρόσοψη και τα μαύρα ρυθμιστικά με ματ φινιρίσμα, δηλαδή τις φανερές αλλαγές που έχει εισάγει τελευταία η εταιρία σε μια σειρά μοντέλων. Εξάλλου, τώρα υπάρχει διακόπτης mono/stereo, το κέρδος του κυκλώματος είναι μικρότερο (x4=12dB σταθερά, καθώς δεν υπάρχει πια επιλογή low/high με δυνατότητα x8) και η ολική ανάδραση χαμηλότερη (δεν αναφέρεται το ποσοστό), μετά από προσεκτικές αλλαγές στο κύκλωμα. Ο LA4 έχει πλάτος μόλις 25 εκ. και θα βολευτεί εύκολα σε ένα σύστημα, αρκεί να υπάρχει αρκετός χώρος από πάνω για την απαγωγή της θερμότητας. Το στυλ του θυμίζει ολοκληρωμένο χάρη στο θάλαμο πίσω από τις λυχνίες, όπου θωρακίζονται ο μετασχηματιστής τροφοδοσίας και τα δύο πηνία choke της υψηλής (HT). Παρέχει τα τυπικά που είναι επαρκή, με τέσσερις εισόδους line και δύο εξόδους pre out, tape loop και τηλεχειρισμό της στάθμης.

Με αντίσταση εξόδου 100Ω και δυνατότητα για τάση στην έξοδο μέχρι τα 20V, δύσκολα θα βρεθεί τελικός ή καλώδιο που θα του αντισταθεί. Η εσωτερική κατασκευή είναι στο χέρι, χωρίς πλακέτες (με εξαίρεση μια μικρή για δευτερεύουσες λειτουργίες) και η εκτέλεση δείχνει άψογη. Το τροφοδοτικό χρησιμοποιεί ανορθώτρια λυχνία (GZ34) αλλά και solid state ολοκληρωμένη γέφυρα με βασικούς πυκνωτές εξομάλυνσης δύο 330μF/450V της Nippon Chemicon, υπάρχει DC στα νήματα και στο σήμα βρίσκουμε πυκνωτές σύζευξης της Solen (0,33μF και 2×0,10μF στα 630VDC για το κάθε κανάλι). Το σχέδιο περιλαμβάνει ένα στάδιο κέρδους με μια 6SN7 στο κάθε κανάλι. Έπειτα, μια 6SN7 κοινή για τα δύο κανάλια υλοποιεί κυκλώματα απομονωτών στην έξοδο (buffer). Στον πιο μεγάλο προενισχυτή LA5, το στάδιο αυτό έχει αντικατασταθεί από μετασχηματιστές προσαρμογής. Το κομμάτι της δοκιμής ήταν εξοπλισμένο με μια εντυπωσιακή τριάδα από CV181 (ειδική έκδοση της 6SN7 αλλά όχι για απευθείας αντικατάσταση), πάντως το κύκλωμα του LA4 MkIII είναι έτοιμο εξαρχής να δεχτεί την CV181 στη θέση της 6SN7 ενώ, όπως μας πληροφόρησε η αντιπροσωπεία, η 274Β που βρήκαμε στη θέση της ανορθώτριας χρειάζεται κάποια προετοιμασία από το εργοστάσιο. Με αυτές τις δύο αλλαγές, η τιμή του LA4 MkIII που είχαμε στα χέρια μας διαμορφώνεται κοντά στα 2.500 ευρώ. Βέβαια, υπάρχει και η δυνατότητα να τον παραγγείλετε αναβαθμισμένο από την ίδια την Icon Audio με πυκνωτές Jensen οπότε εκεί τα πράγματα αλλάζουν εντονότερα .

Big fun

Έχω μια θέση στο μεγάλο μου σύστημα που κατά καιρούς φλερτάρει με την ιδέα της ενεργής προενίσχυσης, με κριτή τα πολύ απαιτητικά Ocellia Calliope.30 Signature. Ο LA4 MkIII ακολούθησε τη δοκιμή του Ayon CD-1sx (που έπαιξε και το ρόλο της προενίσχυσης με λυχνίες αλλά μηδενικό κέρδος τάσης) και πήρε τη θέση του σ’αυτό το σύστημα, αποδίδοντας ριζικά διαφορετικά σε σχέση με το περίφημο player/DAC της Ayon. Πρέπει εδώ να τονίσω ότι η αντίσταση εξόδου των δύο δεν είναι τόσο διαφορετική (300Ω έναντι 100Ω) για να εξηγεί τις σημαντικές διαφορές που άκουσα σε όλους τους τομείς της αναπαραγωγής. O ήχος του Icon πράγματι αποτελεί φόρο τιμής στα θρυλικά ονόματα του παρελθόντος, διότι είναι μεγάλος, γεμάτος και γλυκός, αφάνταστα διασκεδαστικός και μουσικός χάρη στη φανερή ομορφιά και συνοχή των μελωδικών γραμμών και το κοφτό, uptempo γράψιμο του ρυθμού. Είναι ένας ήχος ζωηρός, ζωντανός και πλούσιος, ανοιχτός και ενθουσιώδης, που θα “ξυπνήσει” πολλά μουντά συστήματα βασισμένα σε τυπικούς DAC και ενισχυτές με τρανζίστορ (δεν το συζητάω πόσο καλός μπορεί να αποδειχτεί σε μικρά set up βάσει ενεργών ηχείων!) χωρίς να τα φορτώσει με θόρυβο. Το μπάσο είναι απρόσμενα βαθύ και ισχυρό, θεαματικά στημένο ψηλά στη σκηνή και τα πρίμα κρυστάλλινα, φωτεινά και πολύ εκτεταμένα. Οι μεσαίες δεν καταδυναστεύουν τη σκηνή, είναι όμως χορταστικά παρούσες και ολογραφικές, με πυκνό, ζεστό τίμπρο και απολαυστική διάρκεια. Ευτυχώς, δεν υπάρχει η υπερβολική λαμπρότητα στα μεσοπρίμα πολλών λαμπάτων με “μοντέρνο” ήχο, ούτε όμως και το σχήμα “κουρεμένο πρίμο-φλου μπάσο” που χαρακτηρίζει πολλά λαμπάτα line που κυνηγούν την αγνότητα στις μεσαίες με κάθε θυσία. Από τον LA4 MkIII δεν έχετε να φοβάστε μήπως σας εξαναγκάσει σε κάποια θυσία στα “τυπικά και απαραίτητα”. Ούτε στην εστίαση που είναι έξοχη, την έκταση των πρίμων ή τον έλεγχο του χαμηλού, που είναι τουλάχιστον πολύ καλός. Σαφώς όμως και έχει τα όριά του, που έρχονται προσεκτικά και διακριτικά, και αφορούν το βάθος της ανάλυσης, την ανάπτυξη του ρυθμού, τη διαφάνεια και την ελευθερία της ροής, όπου το προενισχυτικό τμήμα του CD-1sx της Ayon σαφώς υπερέχει (παίζοντας όμως και ως DAC) διαθέτοντας και μια πιο σοφιστικέ, πιο σύγχρονη αν θέλετε, τονική ισορροπία (αλλά όχι απαραίτητα και πιο μουσική). Ένα μεγάλο μέρος αυτών των ορίων πρέπει να σχετίζεται με τους Solen, διότι υπάρχει αυτή η ογκώδης ζεστασιά που κρύβει λίγο την εσώτερη ανάλυση (ένα τυπικό χαρακτηριστικό αυτών των πυκνωτών) αλλά και την ανάδραση. Πάντως, αυτές οι πτυχές έγιναν φανερές σε αντίξοες συνθήκες συστήματος, εκεί όπου έχουν αποτύχει (κάποτε θεαματικά) αρκετοί και σημαντικά ακριβότεροι προενισχυτές γραμμής και ειδικά οι πιο πολύπλοκοι από αυτούς. Κι αυτό είναι το βασικό χάρισμα του LA4 MkIII: υλοποιεί με απλό τρόπο (και με βάση αυθεντικά πρότυπα) ένα line που ποτέ δεν προβληματίζει τεχνικά αλλά διασκεδάζει ηχητικά και πείθει αμέσως μουσικά, αποφεύγοντας τις υπερβολικά πολύπλοκες “υπερπαραγωγές” που επιφέρουν παραπέρα αλλοιώσεις στο σήμα. Τελικά, ο μεσαίος προενισχυτής της Icon φαντάζει ως μια σίγουρη λύση-πασπαρτού για όλες εκτός ίσως από τις πιο εξεζητημένες συνθήκες συστήματος, μεταφέροντας με σύγχρονο και απροβλημάτιστο τρόπο όλη την vintage ουσία των λαμπάτων κυκλωμάτων.

Σύστημα δοκιμής: ψηφιακές πηγές Gold Note Koala, Line Magnetic 502CA, TotalDAC D1-tube, ενισχυτές Gold Note S-3 ΙΙ Signature, Jeff Rowland, Sansui AU-505 (mod), KingRex T20+PSU, ηχεία Ocellia Calliope.30 Signature, Elac BS 403, ProAc Studio-Series, DIY βάσει Fostex, καλώδια ρεύματος & accessories Ringmat Developements, Transparent Cables, Power Conditioning Shunyata Research Hydra

---

Icon Audio LA4 MkIII, προενισχυτής λυχνίας 4 εισόδων & 2 εξόδων (RCA) με tape loop, κέρδος 12dB, Rout=100Ω, σχεδίαση & τελική συναρμολόγηση/ποιοτικός έλεγχος στη Βρετανία, κατασκευή πλαισίου στην Κίνα. Αντιπρόσωπος: Chameleon Audio, τηλ. 213.027.7796. Τιμή: 1.980€

 

REVIEW BY PARIS KOTSIS

---