Bakoon DAC-21 Battery Powered D/A HD-Converter

---

 

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

Bakoon DAC 21 D/A DSD Battery Powered Converter

Digital to Analog Converter Review

The Sound of silence.

Την απωανατολίτικη Bakoon Audio δεν την γνώριζα, το ομολογώ. Ωστόσο μετά το review του DAC-21 αισθάνθηκα πολύ άσχημα για αυτή την έλλειψη γνώσης καθώς (κρίνοντας από τον εν λόγω convertor) η εταιρεία κατασκευάζει εκπληκτικά μηχανήματα. Από που προέρχεται όμως το παράξενο όνομα της εταιρείας;

Το Baku είναι ένα υπερφυσικό πλάσμα της Ιαπωνικής μυθολογίας που σχετίζεται με τα όνειρα, ενώ το Un αντιπροσωπεύει την τύχη στα Ιαπωνικά. Ο συνδυασμός του Baku με το Un, δηλαδή Βaku-Un, (που σταδιακά μετασχηματίστηκε σε Bakoon), είναι λοιπόν το τυχερό μας όνειρο. Αυτό δηλαδή που αντιπροσωπεύει η εταιρεία κάνοντας τα μουσικά μας όνειρα πραγματικότητα με τις συσκευές της. Βασικό συστατικό των συσκευών της εταιρείας, που στην παρούσα φάση μετράνε μόλις πέντε, δηλαδή τρεις ενισχυτές ακουστικών, το DAC-21 και ένας ενισχυτής, είναι το κύκλωμα Satri. Πρόκειται για έναν custom ενισχυτή ρεύματος πολύ υψηλής γραμμικότητας και ακρίβειας. Το Satri εξελίσσεται εδώ και 20 χρόνια, ευρισκόμενο πλέον στην 5^η του γενιά ως ένα ολοκληρωμένο IC που περιλαμβάνει 48 ταιριασμένους ημιαγωγούς. Ουσιαστικά η Bakoon ιδρύθηκε το 1991 από τη συνεργασία Ιαπώνων και Κορεατών audiophiles και μηχανικών, ενώ μέχρι σήμερα το τμήμα R&D παραμένει στην Ιαπωνία ενώ η γραμμή παραγωγής της στην Κορέα.

Και εγένετο DAC-21.

Η πρώτη επαφή με το DAC-21, αυτή της αφής και της όρασης είναι εξαιρετική, καθώς το μηχάνημα είναι ένα πραγματικό κόσμημα. Το φινίρισμα είναι απλά υπέροχο, υπεράνω κριτικής, η συναρμογή των μεταλλικών μερών άψογη και η σχεδίαση του DAC τόσο hi-end ώστε να δικαιολογεί με το παραπάνω την τιμή της συσκευής. Το πάνω του τμήμα που καταλήγει σε ένα ημικύκλιο στο πίσω μέρος, όπου προστατεύει τις συνδέσεις ως εσοχή, το σκαλισμένο λογότυπο στο επίσης πίσω αριστερό τμήμα του μεταλλικού καπακιού και η βελούδινη υφή της μεταλλικής ανοδίωσης δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία ότι το DAC-21 είναι μια καθαρόαιμη συσκευή hi-end πολύ υψηλών προδιαγραφών και περγαμηνών.

Επιπλέον, είναι μια σπουδή στην απλότητα. Στην πρόσοψη του, που χωρίζεται σε τρία τμήματα, συναντούμε μόνον τον διακόπτη on/off, τον επιλογέα USB & Coaxial καθώς και έξι μικροσκοπικά LED, τρία για την ένδειξη PCM 44,1kHz, PCM 48kHz και DSD64 και άλλα τρία για την ένδειξη της συχνότητας δειγματοληψίας, δηλαδή x2, x4 ή x8. Το ίδιο απλό είναι το πίσω πάνελ, με μόνον δύο ζεύγη αναλογικών εξόδων, ενός συμβατικής τάση και ενός ρεύματος για το Satri link, και μόνον δύο ψηφιακές εισόδους, μια USB και μια ομοαξονική σε βύσμα BNC. Ναι καλά υποθέσατε, όποιος αναζητεί ένα DAC που θα μπορεί να συνδέσει και την οπτική του ίνα, μια δεύτερη coaxial, μια AES/EBU, ίσως μια ασύρματη Wi-Fi ή Bluetooth, ή ethernet για δικτύωση και streaming, ή ακόμα και ρύθμιση της στάθμης, ας σταματήσει να διαβάζει και ας στραφεί καλύτερα στην δοκιμή του Mytek Brooklyn που δημοσιεύσαμε προ ημερών.

Το DAC-21 είναι τόσο μινιμαλιστικό, όσο πρωτοποριακό είναι σαν κύκλωμα και σύλληψη, οπότε απευθύνεται σε λίγους. Επιπροσθέτως, είναι ιδιαίτερα πρωτοποριακό τόσο ως προς το αναλογικό του στάδιο, όσο και ως προς την τροφοδοσία του. Στην καρδιά του χτυπάει το Sabre ES9018S της ESS, το οποίο αξιοποιεί στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Για να γίνει αυτό η έξοδος ρεύματος του 9018S δεν καταλήγει στον συνηθισμένο μετατροπέα I/V όπως στις συμβατικές υλοποιήσεις, αλλά στον custom ενισχυτή ρεύματος Satri, τον οποίο η Bakoon εξελίσσει εδώ και δεκαετίες. Στην παρούσα φάση το Satri βρίσκεται στην 5^η του γενιά, ενώ το Satri IC-EX είναι ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα που αποτελείται από 48 διακριτά τρανζίστορ. Είναι λοιπόν ένας custom ενισχυτής ρεύματος πολύ υψηλής γραμμικότητας και ακρίβειας, με εξαιρετικά χαμηλές παραμορφώσεις και δυνατότητα να αξιοποιήσει ποιοτικά DAC, όπως το εδώ ES9018S, στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους.

Στην έξοδο του κυκλώματος Satri, που λειτουργεί όπως είπαμε ως ενισχυτής ρεύματος, το ρεύμα μετατρέπεται σε τάση από την αντίσταση του αναλογικού φίλτρου, ενώ μέσω των buffer εξόδου μηδενικής ανάδρασης καταλήγει στα βύσματα RCA ως συμβατικό σήμα τάσης για να οδηγηθεί στα ενισχυτικά μας. Το κύκλωμα περιλαμβάνει στην πορεία του σήματος ακόμα μια αντίσταση η οποία μετατρέπει (ξανά) την τάση σε ρεύμα για να οδηγηθεί στα BNC βύσματα (του satri link) και να καταλήξει στους συμβατούς ενισχυτές της εταιρείας (AMP-12/41R/51R) της εταιρείας. Αυτοί διαθέτουν τις αντίστοιχες εισόδους αλλά και ενσωματωμένο ρυθμιστικό στάθμης για να μην χρειαστεί να παρεμβάλλουμε έναν προενισχυτή, απλά και μόνον για να ελέγξουμε τη στάθμη ακρόασης. Επιπλέον το 9018S υποστηρίζεται από τρία διαφορετικά ρολόγια υψηλής ακριβείας, δηλαδή τα femtoclocks.

Το κύκλωμα Satri είναι το πρώτο μυστικό του DAC-21. Το δεύτερο μυστικό της ιαπωνικής δημιουργίας είναι το τροφοδοτικό μπαταρίας, δηλαδή τρεις κυψέλες Li-Ion με χωρητικότητα 100Wh και δυνατότητα να παίξουν μουσική για 12 περίπου ώρες. Εάν το DAC-21 αδειάσει τελείως, τότε χρειάζεται 3 ώρες φόρτισης για να φτάσει στο 80% της πλήρους φόρτισης του και περίπου έξι ώρες για να γεμίσουν πλήρως οι μπαταρίες. Επιπλέον το DAC-21 φορτίζει μόνον σβηστό, ενώ όταν λειτουργεί ο φορτιστής των μπαταριών αποσυνδέεται τελείως, απαλλάσσοντας ολοκληρωτικά τη συσκευή από το θόρυβο του δικτύου μας και τα προβλήματα της ΔΕΗ.

The sound of music.

Όλες οι καλοφτιαγμένες και καλοσχεδιασμένες συσκευές με τροφοδοτικό μπαταρίας, από τους θρυλικούς προενισχυτές της DNM και της Mission, έως τα σημερινά hi-end μπαταριάτα μηχανήματα πάντοτε ξεκινάνε με «γκολ από τα αποδυτήρια» στην ηχητική τους απόδοση, καθώς λύνουν μια και καλή και απόλυτα το πρόβλημα του βρώμικου ρεύματος που μας δίνει το οικιακό μας δίκτυο. Στην προκειμένη περίπτωση το DAC-21 έχει και το ατού του κυκλώματος Satri link που επίσης κάνει τη διαφορά, ενισχύοντας γραμμικά και αποτελεσματικά την έξοδο του DAC, ακόμα και χωρίς να έχουμε τη δυνατότητα να το αξιοποιήσουμε μέσω του link.

Εμείς συνδέσαμε λοιπόν το DAC-21 μέσω ενός παθητικού προενισχυτή Tsakiridis Sofia για να μην λερώσουμε το σήμα του και απολαύσαμε πραγματικά το ήχο της ησυχίας. Η απόδοση του Bakoon άνετα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ‘The sound of silence’ αλλά ως ‘The sound of music’, καθώς όταν αφαιρείται όλο εκείνο το πέπλο βρωμιάς, γρεζιού, παραμορφώσεων και θορύβου των συμβατικών τροφοδοτικών, αυτό που μένει είναι ο ήχος της σιωπής στα ήσυχα περάσματα, αλλά και ο ήχος της μουσικής στα κρεσέντο. Πράγματι η απόδοση του DAC-21 είναι πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της κατηγορίας τιμής του, με τους ήχους να ζωγραφίζονται πάνω σε μαύρο βελούδο, να ξεπηδούν μαγευτικά από την ησυχία όπως έχουμε συνηθίσει να ακούμε στα σούπερ ψηφιακά που έχουν όμως τριπλάσιο κόστος από το DAC-21, κόστος που μετριέται σε πέντε ψηφία!

Η απόλυτη ησυχία του Bakoon αποτελεί το σήμα κατατεθέν του DAC σε όλα τα επίπεδα. Τα μικροδυναμικά ζωγραφίζονται πάνω σε έναν κατάμαυρο καμβά, σε μαύρο βελούδο, διαθέτοντας έτσι διαφάνεια, φινέτσα και ντελικατέτσα που κόβει την ανάσα. Tα ήσυχα περάσματα έργων με τεράστια δυναμική περιοχή, όπως το “Daphnis et Chloe” (RCA Living Stereo) και η 2^η του Mahler (Channel Classice) τα έχω ξανακούσει έτσι μονάχα με τα DAC της dCS και της Nagra! Μικρολεπτομέρειες, ψήγματα μουσικής, το θρόισμα των σελίδων από τις παρτιτούρες, οι αναπνοές των μουσικών, των σολίστ και του μαέστρου, ο υπόκωφος θόρυβος του κλιματισμού της αίθουσας, όλα αποκαλύπτονται με συγκλονιστική καθαρότητα από το DAC-21. Αφαιρούνται έτσι αρκετά πέπλα θορύβου, βρωμιάς και γρεζιού, φέρνοντας τον ακροατή αρκετά βήματα πιο κοντά στη μουσική που είναι αποθηκευμένη στα δισκάκια ή τα ψηφιακά μας αρχεία. Η εκπληκτική ησυχία του DAC-21 απογειώνει και τα μακροδυναμικά της μουσικής, τα θυελλώδη ξεσπάσματα των μεγάλων συμφωνικών και χορωδιακών έργων, όπως το Requiem του Verdi (Telarc) και το Belshazzar’s Feast του Walton (EMI) αποδίδονται με μεγαλειώδες σώμα, όγκο και τεράστιο ηχητικό μέτωπο, με καθήλωσαν σαν να τα ακούω για πρώτη φορά. Υπό αυτή την έννοια της ησυχίας και της έλλειψης της ψηφιακίλας που ταλαιπωρεί ακόμα και κορυφαία DAC, το Bakoon DAC-21 πλησιάζει αρκετά πιο κοντά στο θεωρητικό ιδεώδες του περισσότερου αναλογικού ήχου (από την ψηφιακή αναπαραγωγή), πλησιάζει αρκετά πιο κοντά στην απόδοση ενός καλού πικάπ με άριστη ανάλυση και ρεαλιστικές διαστάσεις ειδώλων. Όχι δεν θα το μπερδέψετε με ένα Kuzma Stabi S/Stogi S12 VTA/Car 50 και με λαμπάτο phono stage Conrad Johnson (τα οποία εδρεύουν σε ένα από τα συστήματα αναφοράς μας), αυτό για τα ψηφιακά παραμένει ακόμα στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Ωστόσο ο ήχος του είναι τόσο μα τόσο «αναλογικός» και τόσο λιγότερο «ψηφιακός» ώστε το DAC-21 να ξεχωρίζει ως η μύγα μέσα στο γάλα, μέσα σε μια θάλασσα από κονβέρτορες ανεξαρτήτως κόστους που ακούγονται «ψηφιακά» μέχρι το κόκαλο! Και σκεφτείτε ότι το DAC-21 μπορεί να αποκαλύψει όλη τη «δόξα του», όπως αυτή την προσδιορίζει ο δημιουργός του,μονάχα σε σύνδεση το Satri linκ άρα και με τον αντίστοιχα εξοπλισμένο ενισχυτή της εταιρείας AMP-51! Εκεί φαντάζομαι ότι πολλά μεγάλα ψηφιακά ονόματα της αγοράς θα έτρεχαν να κρυφτούν από ντροπή για τον υποδεέστερο ήχο τους σε σχέση με αυτόν του ζεύγους DAC/ενισχυτή της Bakoon!

Τί άλλα καλά έχει λοιπόν πετύχει η Bakoon με το τροφοδοτικό μπαταρίας της, τα ψαγμένα αναλογικά κυκλώματα και τα φροντισμένα της ρολόγια; Από την ησυχία (όσες φορές και να τη γράψω αυτή τη φράση, πάλι λίγες θα είναι για το DAC-21) χτίζεται μια μουσική σκηνή τόσο τρισδιάστατη, τόσο αέρινη και τεράστια, με τόσο χειροπιαστά είδωλα των οργάνων και φωνών, ώστε να μου δίνεται η εντύπωση ότι θα περπατήσω ανάμεσα στα όργανα, ότι θα σταθώ ανάμεσα στα ηχεία και θα κοιτάξω την ορχήστρα από την πίσω της πλευρά, ή ότι θα σταθώ στο πλάι της θέση ακρόασης και θα χαζέψω τους μουσικούς από τα δεξιά ή τα αριστερά τα ορχήστρας. Σε καλές εγγραφές όπως το “La Fille Mal Gardee” (Decca) αυτή η αληθοφάνεια με ξάφνιασε ξανά και ξανά, ήθελα να σηκωθώ και να πάω να κλέψω τις παρτιτούρες από τους μουσικούς και τον μαέστρο, τέτοιο είναι το soundstage που φτιάχνει το θαυματάκι της Bakoon!

Όσο για τα ηχοχρώματα, την αχίλλειο πτέρνα των κορυφαίων digital to analogs, που θεωρώ ότι μονάχα η dCS και η Nagra έχουν καταφέρει να νικήσουν (ενδεχομένως και η Chord την οποία περιμένουμε διακαώς από Σεπτέμβρη) και εδώ το DAC-21 ζωγράφισε ένα πλατύ χαμόγελο στα χείλη μου! Ηχοχρώματα μεστά, πυκνά, βελούδινα, σωστά κορεσμένα, σαν ελαιογραφία σε μουσαμά και όχι σαν ξεθωριασμένη ακουαρέλα όπως στα περισσότερα Hi-End DAC. Ηχοχρώματα που λαμποκοπούν και αστράφτουν όπως αυτά της ζωντανής μουσικής. Στις επιμέρους συχνότητες του φάσματος το Bakoon πάλι έδωσε ρεσιτάλ πιστότητας και μουσικής αλήθειας. Οι χαμηλές έχουν υπέροχο σώμα, όγκο και παρουσία, ατελείωτη έκταση αλλά και απόλυτο έλεγχο, ατάκα και ρεαλιστική απόσβεση. Οι μεσαίες είναι τόσο γεμάτες, βελούδινες και πλούσιες ώστε να ξεχνάμε ότι ακούμε ψηφιακή αναπαραγωγή, ενώ τα πρίμα είναι ρευστά και γλυκόηχα, αλλά και αστραφτερά και πεντακάθαρα, χωρίς ίχνος σκληράδας και γρεζιού. Ναι το DAC-21 αποδίδει πολύ ρεαλιστικά το «σκάσιμο» της νότας, την αιχμή του μεταβατικού περάσματος και του μουσικού φθόγγου, ενώ ο απόηχος, η γλύκα της μουσικής, εξελίσσεται αναλογικά μέχρι που σβήνει στην απόλυτη ησυχία. Πόσα DAC μπορούν να ισχυριστούν ότι ακούγονται έτσι;

---

Συμπέρασμα

Ακόμα και χωρίς τη σύνδεση Sartri link με τον αντίστοιχα εξοπλισμένο ενισχυτή AMP-51R της εταιρείας, το Bakoon DAC-21 είναι ένα συγκλονιστικό DAC, με τόσο μα τόσο αναλογικό ήχο, που μακράν ξεφεύγει του ανταγωνισμού στην κατηγορία τιμής του. Αποτελεί βέβαια μεγάλο του μειονέκτημα η έλλειψη ρύθμιση στάθμης, οπότε ο προενισχυτής που θα συνδέσουμε για να το ακούσουμε, πρέπει πάση θυσία να μπορεί να το αξιοποιήσει ή να είναι παθητικός (όπως ο Tsakiridis Sofia, του οποίου δοκιμή θα φιλοξενήσουμε σύντομα). Επίσης, μεγάλη έλλειψη αποτελεί η απουσία περισσότερων ψηφιακών εισόδων, σε κάποια συστήματα η μία μονάχα USB και η επίσης μια μονάχα ομοαξονική – απλά δεν φτάνουν για όλες τις διαθέσιμες ψηφιακές πηγές του σήμερα. Για όσους όμως audiophiles αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα (εγώ δεν χρειάστηκα περισσότερες εισόδους, μια USB για τον υπολογιστή και μια ομοαξονική για το CD transport, ενώ με τον Tsakiridis Sofia βόλεψα και τη ρύθμιση στάθμης) το DAC-21 θα αποτελέσει ένα σημαντικό σταθμό στην εξέλιξη του ψηφιακού ήχου που μπορούν να ακούσουν στο σύστημα τους. Μια σημαντική αναβάθμιση που θα φέρει την ψηφιακή αναπαραγωγή τόσο πιο κοντά στον αναλογικό ήχο, ώστε να αναλογιστούν πώς τόσο καιρό «ζούσαν» χωρίς το Bakoon DAC-21 στο σύστημα τους.

 

---

Bakoon Battery-Powered DAC-21 digital to analog converter. Ψηφιοαναλογικός μετατροπέας με υποστήριξη αρχείων PCM 32bit/384kHz και DSD256, αναλογικές εξόδους single-ended σε βύσματα RCA, αναλογικές εξόδους ρεύματος (satri link) σε βύσματα BNC, ψηφιακές εισόδους USB και coaxial (BNC): Τιμή: 3.500 δολάρια (USD) προ φόρων και μεταφορικών.

---

Official Site: BAKOON AUDIO PRODUCTS

Ακροάσεις : Obscure Audio

---

Σύστημα δοκιμής: Ηχεία: ProAc Response & Studio Series, Tannoy Precision 8D (ενεργά), Focal Utopia Line, Klipsch Klispchorns Ενισχυτικά: Tsakiridis Devices Aeolos Ultra, Conrad Johnson CAV45 & Classic, Jeff Rowland, Mastersound, Musical Fidelity Καλωδιώσεις: (line, ηχείων, USB και ρεύματος): Shunyata Research, Viablue, Cardas Transport: Theta Voyager, Sony BDP S-790, DAC Αναφοράς: Esoteric D-02, Theta Digital Generation VIII Series 3, Mytek Brooklyn. 

---

---

---

 

---

---

---

---

---

---

---

---