Η υψηλή πιστότητα είναι ένα ταξίδι δίχως όρια, μια ασυμπτωτική πορεία προς την τέλεια αναπαραγωγή στο σπίτι, την οποία όσο περισσότερο πλησιάζουμε τόσο αυτή ξεμακραίνει. Επειδή ολοένα ωριμάζουμε ως ακροατές και εξελίσσεται η επίγνωσή μας περί του φυσικού ήχου, οι απαιτήσεις μας βαίνουν αυξανόμενες και έρχεται ενδεχομένως κάποια στιγμή που αποδεχόμαστε ότι ο τελικός προορισμός -η κατάκτηση δηλαδή του φυσικού ήχου – είναι μια ουτοπία. Αυτό φαντάζει λογικό, καθώς η τεχνολογία και οι ανθρώπινες δυνατότητες εκμετάλλευσής της είναι πεπερασμένες, ενώ μόλις τώρα αρχίζουμε να ανακαλύπτουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τις ακουστικές μας ικανότητες και τον τρόπο με τον οποίο απολαμβάνουμε τη μουσική. Στην αρχή, αυτή η αίσθηση της αναζήτησης χωρίς τέλος μας φανατίζει αλλά όταν το μυαλό χορτάσει από παραμορφώσεις και τεχνουργήματα, δεν αργεί να έρθει η στιγμή που κάποιος θα νοσταλγήσει την εποχή που άκουγε ανέμελα μουσική, χωρίς κριτικό αυτί ως προς την ποιότητα του ήχου. Σημειώστε ότι μια τέτοια ανάγκη για “απεξάρτηση” θα τη νιώσουν μόνο οι πιο υποψιασμένοι κι όχι όσοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι τα πάντα στο hi-end είναι πιο τέλεια… κι από το live, αρκεί να είναι αρκετά ακριβά. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Χρειάζεται ένα ισχυρό σοκ για να κάνει reset το μυαλό ενός πολύπειρου χαϊφιντελιστή που έχει γεμίσει με “πρέπει” και “δεν πρέπει”, ώστε να απελευθερωθεί και να έρθει πάλι σε μια φυσιολογική κατάσταση μουσικής ακρόασης. Αυτό ακριβώς βιώσαμε αυτό το μήνα με τη δοκιμή του Isis. Η εμπειρία του συγκεκριμένου ηχείου είναι μοναδική και ανεπανάληπτη, όπως μια συναυλία, και δύσκολα την περιγράφει κανείς σε ένα review. Μερικά πράγματα δεν μπαίνουν σε λόγια και, ενώ μπορεί κανείς να περιγράψει με ακρίβεια τα βήματα από το πρώτο του σύστημα προς την κορυφή, όταν τελικά φτάσει να την κατακτήσει τα λόγια είναι μάλλον περιττά.
Εις σάρκαν μίαν
Το Isis είναι πρακτικά η ναυαρχίδα της Avalon, το ηχείο που θα μπει σχετικά εύκολα σε ένα φυσιολογικό σπίτι και μπορεί να αγοραστεί από κάποιον ιδιαίτερα ευκατάστατο μουσικόφιλο αλλά όχι απαραίτητα κροίσο, καθώς βρίσκεται κάτω από το όριο των εκατό χιλιάδων ευρώ και έχει αρκετά αποδεκτές διαστάσεις. Η αγορά του ultra hi-end δεν σταματάει εδώ, αυτό είναι γνωστό, υπάρχουν ηχεία με αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ τιμή πώλησης που θέλουν ειδικούς χώρους για να αποδώσουν. Στη γκάμα της Avalon θα βρείτε και τέτοια ηχεία, όπως το “προσιτό” Sentinel που μετράει πολλά χρόνια στην αγορά ή το πιο πρόσφατο Tesseract, που είναι ό,τι πιο φιλόδοξο έχει ποτέ παράγει η αμερικανική εταιρία. Όσο κι αν μας εξιτάρουν τέτοιες ακραίες υλοποιήσεις, όμως, καμία εταιρία δεν δικαιούται να κοκορεύεται γι αυτές αν πρώτα δεν έχει δώσει “εξετάσεις” σε πιο γήινα προϊόντα. Με άλλα λόγια, ασχοληθήκαμε με το Isis και σας το παρουσιάζουμε (δηλαδή, δεν βάλαμε τα γέλια ακούγοντας την τιμή πώλησης) επειδή είμαστε ήδη γοητευμένοι με τα πιο προσιτά μοντέλα της Avalon, όπως το Idea και το πασίγνωστο Eidolon. To Isis είναι σαν τον μεγάλο αδελφό αυτών των μοντέλων, το DNA είναι φανερά κοινό αλλά τα μεγέθη διαφέρουν ριζικά κι αυτό είναι σημαντικό για την απόδοση της δυναμικής κλίμακας και του μεγέθους της σκηνής, χωρίς τα οποία δεν μπορούμε να μιλάμε για απόλυτη φυσικότητα αλλά για μικρογραφίες. Και όταν κανείς κατακτήσει τη φυσική κλίμακα, αποκαλύπτεται και άλλος χώρος που διεκδικεί το χρόνο του. Η ταύτιση αυτών των δύο ή, αν θέλετε, η τέλεια συνύπαρξή τους είναι η αιτία που υπάρχει το Isis, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η εταιρία (Time and Space become One).
Πρέπει να φθάσει λοιπόν κανείς στο Isis για να δει ένα μεγάλο μιντρέιτζ των 7ιντσών σε Avalon, δύο μεγάλα γούφερ των 13 ιντσών και το αδαμάντινο τουίτερ 1 ίντσας. Αλλά στην φιλοσοφία της Avalon το μέγεθος μετράει σαν αρετή στο βαθμό που δεν δημιουργεί προβλήματα ισορροπίας και ακρίβειας, όχι ως κίνητρο αγοράς. Έτσι τα μεγάφωνα αυτά είναι πανάκριβα, επιπέδου state of the art, με εξελιγμένα υλικά στα διαφράγματα (nomex/kevlar για τα γούφερ της Eton, κεραμικό για το μιντρέιτζ της Accuton, όλα custom κατασκευές στις προδιαγραφές της Avalon) και μαγνητικά μοτέρ που στηρίζονται αποκλειστικά σε πανίσχυρους μαγνήτες νεοδυμίου! ΟΚ, τουίτερ με μαγνήτη νεοδυμίου είναι ρουτίνα, άντε και μιντρέιτζ όλο και κάπου θα συναντήσει κανείς. Αλλά σε γούφερ των 13 ιντσών; Αυτός είναι ο απόλυτος έλεγχος που έχει στο μυαλό του ο Neil Patel της Avalon, σε συνδυασμό με καμπίνες εντελώς αδρανείς αλλά όχι συμβατικές.
Με βάρος που ξεπερνάει τα 90 κιλά και πάχος πρόσοψης πάνω από δέκα εκατοστά, το Isis θα μπορούσε να είναι μια τεράστια παγίδα μηχανικής ενέργειας αλλά, στην πράξη, είναι πιο εξαφανισμένο κι από δορυφόρο! Η εταιρία χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό φυσικών και συνθετικών υλικών και επιλέγει ασυνήθιστες εσωτερικές δομές και δεσίματα, με σκοπό να περιορίσει στο ελάχιστο τους συντονισμούς, ενώ το ίδιο το εξωτερικό σχήμα της καμπίνας δεν είναι καθόλου τυχαία “αεροδυναμικό”, ώστε η ακουστική σκιά που προκαλεί στον παραγόμενο ήχο να είναι η ελάχιστη δυνατή. Πρόκειται για το ίδιο σχήμα που έχουν όλα τα Avalon, μόνο που εδώ υπάρχει διαφοροποίηση στη γεωμετρία εξαιτίας του μεγάλου μεγέθους. Με ύψος 1,54 εκ. και το μεγάλο τουίτερ από διαμάντι στην κορυφή, το “κεφάλι” του Isis κοιτάζει αναγκαστικά προς τα κάτω σημαδεύοντας τον ακροατή. Η παρουσία του 7ιντσου μιντρέιτζ, από την άλλη, επέτρεψε στον σχεδιαστή να διευρύνει το φάσμα που καλύπτει το μεγάφωνο, έτσι το φόρτισε κι αυτό με οπή ρεφλέξ αντί να το σφραγίσει σε μικρή υποκαμπίνα. Το επάνω τμήμα είναι φυσικά αυτόνομο ως εσωτερικός όγκος αλλά όχι ανεξάρτητο από την υπόλοιπη καμπίνα. Υπάρχει μια παχιά φέτα συνθετικού υλικού που διαχωρίζει/ενώνει τις δύο καμπίνες, αλλά αυτές έρχονται ενωμένες από το εργοστάσιο και όχι σε δύο τμήματα. Κι εδώ μυρίζεται κανείς την επιλογή του σχεδιαστή να “ενώσει” παρά να “χωρίσει” αφύσικα το συχνοτικό φάσμα, όπως κινδυνεύουν να πάθουν πολλά υπερηχεία με πλήρως ανεξάρτητες καμπίνες. ΟΚ, είναι πιο εύκολο να τις χωρίσεις τελείως για να μην αλληλοεπηρεάζονται αλλά στην Avalon δεν εκτιμούν καθόλου την ευκολία ως αυτοσκοπό, αντίθετα κυνηγούν την αποτελεσματικότητα χωρίς συμβιβασμούς, όπου τα πράγματα είναι συνάμα απλά και δύσκολα.
Τα πάντα ξεκινούν από το χαμηλό κι εδώ η Avalon έχει χαράξει προ πολλού το δρόμο της σε ό,τι αφορά τη φόρτισης της καμπίνας. To reflex σε όλα τα μοντέλα δαπέδου δεν είναι ούτε εμπρός ούτε πίσω αλλά εκτονώνεται προς τα κάτω (με δύο οπές στο Isis) και η ακτινοβολία του απλώνεται από την βάση του ηχείου κυρίως προς τα πίσω, επειδή έχει σχήμα U (κοιτώντας από πίσω, δηλαδή, υπάρχει κενό στη σκούρα πατούρα της καμπίνας). Το ίδιο σχήμα αλλά με μια οπή και σε πολύ πιο μικρές διαστάσεις συναντούμε στη βάση από το “κεφάλι” για τη φόρτιση του 7ιντσου στο Isis. Σε συνδυασμό με την ακίνητη δομή μεγαφώνων/καμπίνας, το εφέ αυτής της γεωμετρίας μεταφράζεται σε εξαφάνιση κάθε ήχου οπής και κάθε αίσθησης κατευθυντικότητας στο βαθύ χαμηλό, που έτσι απελευθερώνεται για να συνδυαστεί ιδανικά με το υπόλοιπο φάσμα. Τελικά, δημιουργείται η εντύπωση της ανοιχτής μπάφλας, με το βαθύ χαμηλό να δημιουργείται ακαριαία στο χώρο με φανταστική χωρική πληροφορία και εστίαση, πλήρως ασυσχέτιστο υλικά με το ηχείο. Όλα αυτά είναι ωραία μεν αλλά στην πράξη συνειδητοποιούμε ότι “τσάμπα” μπάσο δεν παρέχεται ούτε από το γιγάντιο Isis κι έτσι ο ενισχυτής που θα το οδηγήσει πρέπει να έχει πολλά κότσια, κάποιοι μάλιστα λένε ότι χρειάζονται αρκετές εκατοντάδες watt για το μεγάλο Avalon. Κάτι τέτοιο ακούγεται υπερβολικό για τα 90dB του, τουλάχιστον στα στέρεα δωμάτια όπου ακούμε μουσική. Η εταιρία το ξεκινάει από τα 75W κι εμείς ακούσαμε μια χαρά, γεμάτα και σταθερά, σε εκκωφαντικές στάθμες με 200W που, βέβαια, είναι σε τάξη Α και χωρίς ανάδραση. Θεωρώ ότι κανείς θα πρέπει να κυνηγήσει τόσο τη δύναμη όσο και τη στιγμή με το Isis χωρίς προτιμήσεις, παρά να δώσει βάρος σε ένα από τα δύο, και πιστεύω ότι οι τελικοί της MSB κρατάνε τη μέση οδό με απόλυτη συνέπεια. Αλλά το Isis είναι τόσο καλό, που σε προκαλεί να δοκιμάσεις τα πάντα επάνω του…
Ξεδιπλώνοντας την πληροφορία
MSB Model 203 Amplifier on high-bias setting. Ο οδηγός των Isis.
Θα μπορούσαμε να γράψουμε πάμπολλα υπερθετικά σχόλια για το ηχείο αυτό αλλά θα αρκεστούμε σε ένα: πρώτη φορά ακούμε μια τόσο μεγάλη σκηνή με τέτοια σώματα, τόσο μεγάλα είδωλα και τέτοιες δυναμικές επιπέδου… καταιγίδας, που να είναι ταυτόχρονα τόσο καλά εστιασμένη, με τέτοιο πυκνό και πολύχρωμο τίμπρο, απόλυτη ομοιογένεια και πρωτόγνωρα σαφή και λεπτομερή ροή. Στο hi-end, γενικότερα, το μέγεθος με την ακρίβεια δεν συναντιούνται καθόλου εύκολα αλλά στο Isis στήνουν πάρτι! Έχεις, για παράδειγμα, ένα κορυφαίο μονόδρομο με σούπερ μαγνήτη κι έναν τριοδικό single-ended και απολαμβάνεις αρμονικές, εστίαση, πυκνότητα και ελεύθερη ροή αλλά συμβιβάζεσαι με τα μεγέθη, τις δυναμικές, τις στάθμες και την έκταση. Έχεις ένα μεγάλο κλασικό μόνιτορ που κάνει τα τελευταία εξαιρετικά και παλεύεις να συνηθίσεις την ανεπάρκεια σε αρμονικές, την καθοδηγούμενη ροή και την επιλεκτική εστίαση. Έχεις ένα ηχείο με μεταλλικά διαφράγματα κι έναν ενισχυτή bipolar με ανάδραση και τρελαίνεσαι στην ταχύτητα, τα σκασίματα και τη λεπτομέρεια αλλά χάνεις την ατμόσφαιρα και τον πλούτο, ενώ όταν πας σε μεγάλο χάρτινο διάφραγμα, βαριές καμπίνες και mosfet ή λάμπες χορταίνεις γλύκα αλλά σε λίγο αρχίζεις να γκρινιάζεις για τα προφανή, π.χ βάρος, πρόσθετο χρώμα κ.ο.κ. Είναι πράγματι πολύ σπάνιες οι περιπτώσεις προϊόντων που τα κάνουν όλα σε λογικές τιμές και όταν τα εντοπίζουμε, π.χ τα νέα Harbeth, δεν σταματάμε να το τονίζουμε. Τα Avalon είναι, ας πούμε, η φυσική συνέχεια των Harbeth, συνεχίζουν από εκεί και πάνω μετουσιώνοντας την απόλυτη τεχνική των Βρετανών σε ένα είδος μεταφυσικής ακουστικής τέχνης, όπου το ηχείο γίνεται πια μια πύλη για το υποσυνείδητο, με φύλακα τη μουσική. Ξεκινώντας με το Idea και ολοκληρώνοντας με το Isis, τα Avalon δίνουν σταθερά και σίγουρα το πιο πυκνό και λεπτομερές, αυθεντικό οργανικό “χρώμα” που έχω ακούσει ποτέ από ηχεία. Δυστυχώς, από την πλευρά των ενισχυτών, με εξαίρεση ίσως τους Naim, δύσκολα μπορεί κανείς να υποδείξει κάτι ανάλογα προσιτό που να τα κάνει όλα, έχω όμως την εντύπωση ότι, αγνοώντας την τιμή, ο μονοφωνικός τελικός της MSB που οδήγησε τα Isis είναι μια τέτοια περίπτωση. Το ταίριασμα αυτό, ηχοχρωματικά και ως μουσική έκφραση, δεν έχει να ζηλέψει τίποτε από τα πιο esoteric τριοδικά ενισχυτικά και ευαίσθητα ηχεία. Επιπλέον, επειδή το σύστημα αυτό είναι τεχνικά άψογο και έχει καταπληκτική διασπορά και ανάλυση, απολαύσαμε ένα τρισδιάστατο τίμπρο που έφθασε στο σημείο να κάνει πασιφανείς τις κινήσεις επί της σκηνής των καλλιτεχνών, λες και ζωντάνεψαν, στάθηκαν στα πόδια τους και άρχισαν να κινούνται στο χώρο. Αυτό συμβαίνει επειδή οι μικροδιαφοροποιήσεις της τονικότητας και της χωροχρονικής πληροφορίας διαγράφονται απόλυτα από το Isis σε όλο το φάσμα, με τη σωστή στάθμη και τη δέουσα δυναμική περιοχή στο σωστό χρόνο, έτσι οι αρμονικές αποκτούν πιο αληθοφανή υπόσταση και ακούς, διαρκώς, επιπλέον μουσική πληροφορία. Με δυο λόγια, το Isis δε στήνει απλά μια σκηνή κολοσσιαίων διαστάσεων ή “κοπανάει” μόνο το στομάχι με το βαθύ χαμηλό του, αλλά “ντύνει” αυτό το ηχητικό υπερθέαμα με απαράμιλλη αρμονική ακρίβεια, ροή και ρυθμό ώστε ακόμη και οι πιο θεαματικές δυναμικές να παρακολουθούνται με αμείωτο μουσικό ενδιαφέρον και λιγότερο για εντυπωσιασμό. Έχω ακούσει και πιο μεγάλη σκηνή από αυτή, στα διπλάσιας τιμής και μεγέθους Sonus Aeterna Zeus
(εμπρόσθιες χοάνες) αλλά με αναντίστοιχα συνοδά, που υστερούσε αρκετά ως προς το Isis/MSB στο αρμονικό χρώμα, την ομοιογένεια και την εστίαση. Χρωστάω ακόμη βέβαια μια ακρόαση στο Zeus, καθώς ο Έλληνας κατασκευαστής σχεδίαζε, ως απόλυτη λύση, να το οδηγήσει με έναν SET για κάθε δρόμο της πελώριας αυτής πολύδρομης χοάνης, μια ακρόαση την οποία ελπίζω κάποια στιγμή να κάνω και να σας τη μεταφέρω. Αντιλαμβάνεστε βέβαια για τι set up θα μιλάμε και σε τι κόστος θα μπορούσε να φθάσει με εξωτικούς λαμπάτους, ωστόσο η πολυενίσχυση δεν είναι κάτι που προσωπικά με εμπνέει αφού είναι δυνητικά μια πηγή ανομοιογένειας. Θα έλεγα λοιπόν ότι ένα από τα ατού του Isis είναι η… απαγόρευση των μεσοβέζικων λύσεων καθώς ο ιδιοκτήτης του είναι υποχρεωμένος να βρει έναν και μόνο έναν σούπερ ενισχυτή που να μπορεί να το παίξει σωστά, όχι τρεις μέτριους (και τέλειοι να είναι, ποτέ δε θα είναι ίδιοι). Θέλεις δε θέλεις, δηλαδή, ένα σύστημα γύρω από τα Isis έχει όλες τις προδιαγραφές ενός νορμάλ συστήματος που μπαίνει σε σαλόνι και δεν απαιτεί ειδικούς χώρους και δεκαπέντε σασί να το υποστηρίζουν, δεν επιφυλάσσει δε καμία αγωνία και αστάθεια καθώς ο ακροατής αφήνεται σιγά-σιγά στη μουσική. Λες και δεν χωράει να μπει θόρυβος/ασάφεια από πουθενά, το Isis εξαπολύει κάθε στιγμή κι ένα μοναδικό ακουστικό κύμα που συνεργάζεται ιδανικά με το χώρο για να δώσει την αίσθηση του live.
Ολοκληρώνοντας την επαφή μου με το μεγάλο Avalon, δεν είχα την γνώριμη αίσθηση μιας ακόμη δοκιμής αλλά αισθανόμουν την πληρότητα που χαίρεται κανείς έπειτα από μια απολαυστική συναυλία, όπου η ποιότητα του ήχου ή της ακουστικής του χώρου περνάει σε δεύτερη μοίρα εμπρός στο ζωντανό καλλιτεχνικό γεγονός. ΟΚ, το καταλαβαίνω πως είναι πολλά τα λεφτά που ζητάει ένα τέτοιο ηχείο για να σε… απεξαρτήσει πλήρως από την ανάγκη να προσέχεις τον ήχο σου, να σου παρέχει ηχοθεραπεία και ψυχοθεραπεία, μαζί με μουσική ψυχαγωγία. Μπορώ όμως να σας διαβεβαιώσω ότι η σύντομη εμπειρία που είχα μαζί του με άλλαξε για πάντα. Όχι μόνο με έκανε καλύτερο ακροατή (και επαγγελματία) και πυροδότησε αλλαγές στα συστήματά μου, αλλά με βοήθησε να δω και πέρα από το χόμπι αυτό, να ξαναβρώ τον ανέμελο ακροατή μέσα μου και, γιατί όχι, να αισθανθώ περηφάνια που ένα τέτοιο δημιούργημα υπάρχει, έστω κι αν δεν μπορεί να μου κάνει παρέα κάθε μέρα.
Ψηφιακή πηγή MSB Platinum Diamond DAC V, Platinum Data CD V και Platinum Diamond Power Base V, τελικός MSB Platinum Mono M203, προενισχυτής Jeff Rowland Corus, ρακ HRS SXR, καλώδια Transparent Reference MM series.
.
Avalon Isis, ηλεκτροδυναμικά ηχεία τριών δρόμων, κατασκευάζονται στις ΗΠΑ, Κολοράντο. Τιμή: 93.000€, Αντιπρόσωπος: Obscure Audio.
The MSB world-class digital to analog converter Mark V.
Obscure’s Audio director, mr. Panagiotis Mpakas
Paris Kotsis
