Sound Gallery Of Athens
Audio Design
Audio Vision Art
Chameleon Audio & Racks
ELAC BS 403
Two Way Monitor Speakers with Heil/AMT Tweeter
REVIEW BY: PARIS KOTSIS
pariskotsis@gmail.com
Η Elac προετοιμάζει αυτό τον καιρό χρυσές δουλειές με επίκεντρο τις ΗΠΑ και με όχημα τις νέες προσιτές σειρές της, όπου είναι φανερό πως στοχεύει στον πιο εκλεκτό βρετανικό ανταγωνισμό (Harbeth, KEF) με τη βοήθεια του φημισμένου σχεδιαστή Andrew Jones. Το θαυμαστό μικρό Β6 με τη ζωντανή καμπίνα και το αλά BBC τονικό ζύγισμα ήταν μόνο η αρχή, καθώς μετά τα Debut ακολουθεί όπου να’ναι η νέα σειρά Uni-Fi με τα custom ομοκεντρικά μεγάφωνα να κάνουν τη διαφορά. Αν παραμείνει η ίδια φιλοσοφία στην καμπίνα με εκείνη των Debut, τότε θα έχουμε ένα προϊόν που θα συνδυάζει τις δυνάμεις των προαναφερθέντων Βρετανών σε εξευτελιστικές τιμές, οπότε μιλάμε για πολύ μεγάλη μπίζνα στον ορίζοντα. Περιττό λοιπόν να πούμε πως περιμένουμε με μεγάλη ανυπομονησία την άφιξη των πρώτων Uni-Fi στην Ελλάδα. Πού αφήνουν όμως και πόσο θα επηρεάσουν οι εξελίξεις αυτές τις κλασικές σειρές της ιστορικής γερμανικής εταιρίας;
Κοιτώντας τον κατάλογο της Elac, καταρχήν, βλέπουμε μια εντελώς άλλη νοοτροπία σχεδίασης από αυτή των Debut, με εξαιρετικά αδρανείς καμπίνες, κορυφαίας ποιότητας μεγάφωνα και δύσκολες αντιστάσεις για μεγάλη διαχείριση ισχύος. Κλασικός hi-end τρόπος σκέψης θα λέγαμε στα καλύτερά του και με τις τιμές να φαντάζουν ακόμη πολύ λογικές. Με πρόσφατες τις μνήμες από την ακρόαση του Β6, επιλέξαμε να παρουσιάσουμε εδώ ένα πολύ ενδιαφέρον μικρό με σχεδόν 6ιντσο γούφερ από την σειρά 400, η οποία είναι ένα κλικ κάτω από τις ναυαρχίδες της Elac. Με τιμή λίγο κάτω από τα δύο χιλιάρικα, το BS 403 είναι ασύλληπτα ακριβότερο από το Β6, αποτελώντας τρόπον τινά ένα ηχείο πολυτελείας που θα μπορούσε να χρεώνεται πολύ περισσότερα αν προερχόταν από μικρό κατασκευαστή. Επιπλέον, μπορούμε κάλλιστα να το φανταστούμε να κάθεται επάνω σε ένα από τα φημισμένα, ασορτί σχεδίασης υπογούφερ της Elac, δημιουργώντας έτσι μια πολύ κομψή υλοποίηση δαπέδου πλήρους φάσματος, κατάλληλη για μεγάλους χώρους που, και πάλι, χρεώνεται λογικά σε σχέση με την ποιότητα κατασκευής και τις δυνατότητές της. Ας επανέλθουμε όμως στην πεζή πραγματικότητα της οικονομικής κρίσης – όπου το Β6 βασιλεύει – για να δούμε τι κίνητρα μας προσφέρει το μικροσκοπικό BS 403 για να κάνουμε τις απαραίτητες οικονομίες ώστε να το αποκτήσουμε. Πρώτον, παίζει πολύ δυνατά χωρίς αλλοίωση και είναι ικανό να γεμίσει με βαθύ χαμηλό ένα μικρομεσαίο σαλόνι μέχρι 25 τ.μ με ήχο πεντακάθαρο, με πολύ χαμηλές παραμορφώσεις και σπουδαία ταχύτητα. Δεύτερον, είναι παντελώς flat χωρίς τις ευφωνικότητες του Β6 και, τρίτον, έχει τρομερή απόκριση στα πρίμα (50KHz). Όλα αυτά τα κατορθώματα είναι βέβαια εκτός του φακέλου του Β6 και φέρνουν το BS 403 σε τουλάχιστον ισότιμη θέση απέναντι σε οποιονδήποτε ανταγωνιστή του μεγέθους της Elac, με το value for money να είναι μάλλον με το μέρος του.
Film & Foil
Αν και είμαι ένας παραδοσιακός ακροατής από την άποψη των υλικών των μεγαφώνων (χαρτί, χαρτί και πάλι χαρτί), έχω κατά καιρούς ομολογήσει την αδυναμία μου σε πανάλαφρους μετατροπείς τύπου φλοιού, ακόμη και μεταλλικής προέλευσης. Το PL100 της Monitor Audio, για παράδειγμα, με το φίνο ribbonάκι του και τον μεταλλικό (αλουμίνιο-μαγνήσιο) φλοιό επάνω σε nomex του γούφερ του, είναι ένα ηχείο που τικάρει όλα τα θέλω μου με τον αέρινο και λεπτοφυή ήχο του, αφού συνδυάζει τις αρετές των πάνελ με τις δυναμικές και το βαθύ χαμηλό των συμβατικών ηχείων. Είναι βέβαια αρκετά ακριβό κι ας έχει 6,5ιντσο. Το BS 403 κοστίζει σχεδόν τα μισά χρήματα και δεν είναι λιγότερο εξωτικό ως τεχνολογία μεγαφώνων. Έχει ένα γούφερ με εμφάνιση που προκαλεί …σαν διαμάντι, με πολυεδρικό αλουμινένιο φλοιό επάνω σε βάση από χαρτί κι ένα τουίτερ τύπου Heil, το Jet 5, με λεπτό συνθετικό φιλμ που διπλώνει σαν ακορντεόν και οδηγείται από λεπτές αλουμινένιες λωρίδες (σαν πηνίο φωνής) μέσα σε ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Με τέτοια χαμηλή μάζα, η μεγάλη έκταση στα πρίμα και η ταχύτατη απόκριση στις μεταβατικές είναι δεδομένα. Εδώ που τα λέμε, τα τουίτερ της Elac δεν έχουν καθόλου μικρή φήμη ενώ γενικότερα τα τύπου Heil/AMT θεωρούνται πιο πιουρίστικα κι από τα ribbon. Δείτε πως και η νέα γενιά των Platinum της Monitor Audio αφήνει τώρα το ribbon για χάρη ενός νέου custom τουίτερ επίσης τύπου Heil (και με την ευκαιρία τα έπιασε ξανά η Quad, δεκαετίες μετά το περίφημο Corner Ribbon, στα νέα της Z series και S series!). Δίχως άλλο, τα τελευταία χρόνια τα τουίτερ θόλου έχουν κάνει τον κύκλο τους αφού “προσάραξαν” στα διαμάντια και τα βηρύλλια και τα επίπεδα διαφράγματα είναι τώρα πια στη μόδα στα ηχεία κύρους, με τα τύπου Heil πιο δυνατά από ποτέ και την Elac να πιάνει το σφυγμό με τα Jet πολύ πριν το δούμε όλο αυτό να συμβαίνει τόσο γενικευμένα.
Κορυφαία ποιότητα κατασκευής, άψογο φινίρισμα και προσοχή στην παραμικρή λεπτομέρεια. Ο εσωτερικός κόσμος των ηχείων της ELAC μας αφήνει τις καλύτερες εντυπώσεις.
Το BS 403 συνοδεύει τα σπέσιαλ μεγάφωνα του με μεγάλα ορθογώνια μεταλλικά σασί, που καθιστούν λιγότερο φανερές τις βίδες στήριξης και ενισχύουν την αδράνεια της πρόσοψης. Το ίδιο ισχύει με την πλάτη του, όπου η μεγάλη αλουμινένια πατούρα με τα βύσματα καλύπτει πάνω από τη μισή επιφάνεια της πλευράς. Η αγάπη της Elac για τις μεταλλικές καμπίνες δεν κρύβεται (σειρές 600 και 300) και στη σειρά 400 έχει μεν χρησιμοποιήσει MDF για να περιορίσει το κόστος, όμως οι πιο κρίσιμες επιφάνειες του ηχείου είναι από μέταλλο. Η φόρτιση της καμπίνας είναι επίσης σπέσιαλ, ακολουθώντας τη λογική των βραβευμένων ενεργών υπογούφερ της γερμανικής εταιρίας. Η οπή έχει οβάλ άνοιγμα και εκτονώνεται προς τα κάτω, στο χώρο που ορίζει η βάση και τα μεταλλικά πόδια στήριξης, με αποτέλεσμα έναν πιο ελεγχόμενο χαρακτήρα χαμηλού ανεξαρτήτως τοποθέτησης. Περιττό να πούμε πως η ποιότητα κατασκευής και το φινίρισμα δεν πιάνονται για το κόστος του ηχείου, έτσι το BS 403 συνδυάζει ιδανικά εμφάνιση και πολυτέλεια με εξελιγμένη τεχνολογία μεγαφώνων και πολύ προσεκτική σχεδίαση. Είναι άραγε αρκετά όλα αυτά για να υπερκεράσει το αξιαγάπητο Β6;
Return of the Cool
Τοποθετημένο σε ποιοτικές βάσεις και οδηγούμενο από έναν ισχυρό ενισχυτή, το BS 403 σε αφήνει για αρκετή ώρα με το στόμα ανοιχτό. Η απόδοση παραπέμπει σε ultra hi-end επίπεδα χάρη στην καταιγιστική ανάλυση του low level, τον αέρα στα πρίμα, την κορυφαία εστίαση, την πελώρια σκηνή σε πλάτος και βάθος και την πλήρη εξαφάνιση του ηχείου ακόμη και σε μεγάλες στάθμες. Ο έλεγχος επί των συχνοτήτων δείχνει απόλυτος ακόμη και στο μπάσο, οι χρωματισμοί είναι απλώς ανύπαρκτοι και η ταχύτητα στις μεταβατικές κόβει την ανάσα. Αν τοποθετηθεί σε μεγάλο χώρο, άνω των 25 τ.μ., δεν θα διστάσει να τον συμπιέσει άριστα στις χαμηλές συχνότητες παράγοντας σπουδαίο όγκο και παρουσία στο μπάσο (η πελώρια ανάρτηση του 6ιντσου δείχνει τις διαθέσεις του), όμως τότε θα αρχίσει να ακούγεται κάπως περιορισμένο δυναμικά στις μεσαίες συχνότητες, κάτι που είναι φυσιολογικό με δεδομένο το μικρό του μέγεθος. Οι μεγάλοι χώροι, γενικότερα, προτιμούν την πιο πληθωρική διέγερση από μεγαλύτερα (ή περισσότερα) γούφερ κι εδώ το σενάριο που αναφέραμε για το BS 403 στην εισαγωγή, δηλαδή με δύο sub (ένα για κάθε ηχείο) θα λειτουργούσε ιδανικά. Το ηχείο βέβαια “γκρέμισε” τον μικρό χώρο ακρόασης των 12,5 τ.μ ακόμη και με μικρό ενισχυτή push-pull των 25W, όμως υπήρχαν στιγμές όπου δεν είχαμε καλή οδήγηση του σημείου κρος (η ελάχιστη τιμή των 3,2Ω κυριαρχεί στις μεσαίες συχνότητες και δυσκολεύει τα πράγματα) κι έτσι τα πρίμα ξεχώριζαν αφύσικα ενώ οι μεσοϋψηλές εμφάνισαν μια μεταλλική χροιά. Θα έλεγα ότι ένας ενισχυτής των 100W είναι καλός για ξεκίνημα στο τυπικό ελληνικό σαλόνι ενώ ακόμη κι ένας 200άρης δεν είναι υπερβολικός, καθώς το ηχείο χαίρεται να απορροφά ισχύ και ποτέ δεν ζορίζεται, δείχνοντας με διακριτικό τρόπο ότι φθάνει στα όριά του σε πολύ μεγάλες στάθμες. Δίχως άλλο, τα κατορθώματα του BS 403 δεν είναι διόλου συνηθισμένα για την κατηγορία τιμής του και η αίσθηση της φινέτσας και της υψηλής ανάλυσης κυριαρχούν, καθιστώντας το μια εξωτική περίπτωση μετατροπέα για τους μη έχοντες.
Από την άλλη πλευρά, μας έλειψε κάπως η γλύκα του Β6 στις μεσαίες συχνότητες και η ρυθμική του δεινότητα. Ναι μεν το BS 403 θα τιμπράρει με οργανικό τρόπο και με πεντακάθαρες, ευδιάκριτες αρμονικές αποκαλύπτοντας τον χαρακτήρα του ενισχυτή που το οδηγεί, δεν είναι όμως τόσο ευέλικτο στο πεδίο του χρόνου. Είναι κυρίως γρήγορο παρά “χορευτικό” και προτιμά να καθορίζει τη μουσική μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας, παρά να ρέει με ρευστότητα. Το Β6 είναι συγκριτικά πιο ελεύθερο στο time domain και με πιο εκφραστικές μελωδικές γραμμές, κι ας υπολείπεται σημαντικά στους τομείς που αναζητούμε περισσότερο στο hi-end. Δεν θα έλεγα ότι αυτό σχετίζεται με τη γερμανική σχεδίαση αλλά περισσότερο με τις επιδιώξεις που παγίως προωθούν ως πιο ασφαλείς οι πιο εμπορικοί κατασκευαστές στις ακριβές σειρές τους, όπως π.χ η B&W. Θα ήθελα ωστόσο να έβλεπα ένα ακριβό Elac σχεδιασμένο από τον Andrew Jones με τη φιλοσοφία του Β6, κάτι που ίσως δεν αργήσει να γίνει αν τα Uni-Fi επιτελέσουν το σκοπό τους.
Τούτων λεχθέντων, το BS 403 αξίζει αν μη τι άλλο και το τελευταίο ευρώ που ζητάει, αποτελώντας ένα μικρό μόνιτορ κορυφαίας κατασκευής και απόλυτων επιδόσεων, με φινέτσα και ακρίβεια που κυριολεκτικά θα σας κακομάθουν!
Σύστημα δοκιμής: ψηφιακές πηγές Gold Note Koala & CD-7, Line Magnetic 502CA, Wadia, ενισχυτές Gold Note S-3 Sig. & PA 1175, Audio Technologies VA-60, Phos Line Preamplifier, Core Centaur Two & Tube Line Preamp, ηχεία Ocellia Calliope.30 Sig., ProAc Studio & Response series καλώδια & accessories Ringmat Developements, Transparent, Nordost.
REVIEW BY: PARIS KOTSIS
Elac BS 403, ηχείο δύο δρόμων ανάκλασης χαμηλών. Απόκριση: 41Hz-50KHz. Ευαισθησία: 86dB. Αντίσταση: 4Ω. Προτεινόμενη ισχύς: 40-200W. Διαστάσεις: 30,8×16,6×27,7 εκ. ΥΠΒ. Βάρος: 7,3 κιλά. Σχεδίαση και κατασκευή στη Γερμανία. Αντιπρόσωπος: Rigas Engineering, τηλ. 210.5153.335. (Διάθεση: Sound Gallery & Golden Acoustics). Τιμή: 1.800€
