RT Audio Design Hi Res USB DAC Orpheus
Battery Powered USB/S-PDIF digital to analog converter
by hiendnews auditions team
Ναι, το ξέρουμε, πρόκειται για ένα μικρό (σε μέγεθος) και αρκετά προσιτό (σε κόστος) DAC, αλλά αν δείτε την αρκετά μεγάλη σε μέγεθος και εντυπωσιακή βαλίτσα flight case όπου έρχεται συσκευασμένο και παραπέμπει κατευθείαν σε υψηλού κόστους συσκευή, σίγουρα θα θεωρήσετε ότι έχετε κάτι, τουλάχιστον, πολύτιμο. Κατά τα άλλα η RT Audio Design είναι μια Βουλγαρική εταιρία με αρκετά προϊόντα στη γκάμα της, ψηφιακά και αναλογικά, και έχει «έρθει» στη χώρα μας πρόσφατα. Όπως ακούσαμε, θριαμβεύει στα προσιτά audiophile ψηφιακά και μικρής ισχύος ενισχυτικά που έχουν πολλά να «πουν» στην κατηγορία των τρανζιστοράτων -κυρίως- δημιουργιών-εμπνεύσεων.
Κατασκευή
Τεχνική περιγραφή από τον Θανάση Μωραϊτη .
Το Orpheus (Hi Res Usb DAC), που όπως διαβάζω έρχεται και σε SE και EX μορφή (εδώ δοκιμάζουμε την πιο απλή έκδοση), είναι μια ‘συμμαζεμένη’ συσκευή με διαστάσεις 22x5x18 εκ. (ΠΥΒ). Το σασί είναι μεταλλικό (θυμίζει λίγο μικροσκοπικό τελικό) και είναι κατασκευασμένο από σχετικά λεπτά φύλλα αλουμινίου που στην πρόσοψη και στην άνω όψη φέρουν χαραγμένο το λογότυπο της εταιρίας. Παρόλα αυτά εξ αιτίας των μικρών διαστάσεών, το αισθάνεσαι ιδιαίτερα στιβαρό. Στηρίζεται, δε, σε τέσσερις χαλκόχρωμους μικρούς μεταλλικούς κώνους με πολύ μυτερή κορυφή, οπότε απαιτεί προσοχή στην τοποθέτησή του για την αποφυγή χαρακιών της επιφάνειας του ραφιού (ή κάποιας άλλης συσκευής) που θα τοποθετηθεί. Το βάρος του RT-Audio Hi Res Battery Orpheus DAC (καθώς φέρει εξωτερικό τροφοδοτικό) είναι επίσης χαμηλό (λίγο πάνω από 1 κιλό) αν και στο εσωτερικό του φέρει μπαταρίες για τη βασική λειτουργία του, που υποθετικά θα μπορούσαν να το βαρύνουν.
Η πρόσοψή του φέρει ένα διακόπτη (φωτιζόμενο μπλε) για την έναυση της συσκευής, ενώ στην πίσω πλευρά βρίσκουμε ένα ζεύγος αναλογικές εξόδους (πολύ καλής ποιότητας RCA), την πρίζα που συνδέεται το εξωτερικό παλμοτροφοδοτικό του, την είσοδο S/PDIF (ομοαξονική με βύσμα RCA) και τέλος την είσοδο USB. Απ’ ότι κατάλαβα η συσκευή ανιχνεύει σε ποια είσοδο έχει σήμα και αυτόματα συνδέεται σε αυτή. Ξεβιδώνοντας τις τέσσερις μικρές βίδες allen του καπακιού του έχουμε πρόσβαση στο εσωτερικό της συσκευής, όπου και λόγω περιορισμένου εμβαδού του είναι πρακτικά γεμάτο. Εκεί, λοιπόν, βρίσκουμε μια μεγάλη (σχετικά) πλακέτα που φέρει όλο το κύκλωμα του κονβέρτορα αλλά και την σταθεροποίηση των τάσεων της τροφοδοσίας του (τέσσερις σταθεροποιητές τάσης χαμηλού θορύβου της Linear Technology – LT1086, και ένας LF33CV για τα 3,3V από την STMicroelectronics, εξειδικευμένο για χρήση με μπαταρίες). Οι μπαταρίες της συσκευής (που φορτίζονται συνεχώς αλλά με τρόπο ώστε να μην επηρεάζεται η ποιότητα ήχου της συσκευής) είναι τοποθετημένες κάτω από την πλακέτα αυτή. Το σήμα από την ομοαξονική είσοδο συνδέεται απ’ ευθείας με την πλακέτα του DAC ενώ το σήμα από την είσοδο USB περνά πρώτα από μια πλακέτα (δέκτης USB) της JL Sounds πριν περάσει (ως σήμα πλέον I2S) στην πλακέτα του DAC. Η πλακέτα της JL Sounds βασίζεται σε XMOS τσιπάκι που υποστηρίζεται (ως προς τα driver, για συστήματα με PC βασισμένα σε Windows) από επίσημα drivers (Thesycon), γεγονός που δείχνει τη σοβαρότητα της κατασκευής. Οι οδηγοί-drivers για Windows παρέχονται φυσικά στην συσκευασία, σε usb-stick. Θα ήθελα, βέβαια, να έβλεπα το βύσμα USB της πλακέτας της JL Sounds να παίρνει απ’ ευθείας το σήμα από το εξωτερικό καλώδιο USB (που έρχεται από τον υπολογιστή μας) αντί το σήμα να περνά από το βύσμα USB του σασί, μετά να υπάρχει ένα απλό καλωδιάκι USB του εμπορίου και μετά να καταλήγει στην πλακέτα του receiver… αλλά το τι θέλω εγώ με το τι γίνεται εκεί έξω είναι μια άλλη ιστορία.
Inside of Orpheus Hi-Res battery DAC.
Το DAC είναι της Burr Brown (PCM1794) που φτάνει τα 192kHz/24bit σε ανάλυση, ενώ ο δέκτης για την ομοαξονική είσοδο είναι της Crystal (CS8416), αλλά το τελευταίο με επιφύλαξη καθώς δεν είναι καθαρή η γραφή στο τσιπάκι. Η μετατροπή στην έξοδο του DAC (ρεύματος σε τάση) γίνεται από ένα παθητικό κύκλωμα για ελαχιστοποίηση της επιρροής των κυκλωμάτων στην τελική ποιότητα του ήχου και αποτελείται από αντιστάσεις υψηλών προδιαγραφών και από ένα μετασχηματιστή σήματος ανά κανάλι σε διαφορική σύνδεση (χωρίς κοινή γη). Με αυτό τον τρόπο, όπως, αναφέρει ο κατασκευαστής πετυχαίνει πολύ χαμηλή παραμόρφωση, ελαχιστοποιεί τη μετατόπιση της φάσης του σήματος ενώ κρατά το θόρυβο σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο μετασχηματιστής στην περίπτωση της συσκευής που έχω στα χέρια μου είναι της Sowter. Ταυτόχρονα, όμως, η στάθμη εξόδου της συσκευής είναι χαμηλότερη από το στάνταρ (2.1Vpp αντί για 2Vrms) οπότε προσοχή στις άμεσες συγκρίσεις και στη στάθμη αναπαραγωγής. Τέλος, όλο το ηλεκτρονικό υλικό που χρησιμοποιείται είναι καλής έως πολύ καλής ποιότητας γεγονός που δείχνει τη σοβαρότητα της υλοποίησης. Η ‘συνταγή’ εδώ στοχεύει καθαρά την μουσικότητα και αδιαφορεί για τις πιο πρόσφατες τάσεις και ‘συστατικά’ στα ψηφιακά.
Ηχητική ποιότητα
Οι εντυπώσεις μας βασίστηκαν κυρίως στη χρήση της USB εισόδου, γιατί transports με κορυφαία απόδοση από την ομοαξονική τους έξοδο δεν αποτελούν συνήθως παρτενέρ για συσκευές αυτής της κατηγορίας. Αφού λοιπόν συνδέθηκε με το MusiCHI server ως πηγή μέσω δύο Master Time της Ideon Audio ή μόνο του με και χωρίς το πιο πρόσφατο Ideon 3R & καλωδίων USB διαφόρων εναλλακτικά κατασκευαστών διαπιστώσαμε ότι το συγκεκριμένο DAC ανήκει στη σχολή του «χαλαρού στυλ» με αρκετά laid back χαρακτήρα, «μαλακού» σε χροιές αλλά με άριστη λεπτομέρεια και το σημαντικότερο, εντυπωσιακές σκηνικές διαστάσεις. Τα δυναμικά περάσματα αποδόθηκαν με αρκετό νεύρο αλλά όχι όπως στους καλύτερους μετατροπείς στα διπλάσια-τριπλάσια χρήματα, δηλαδή στη μεσαία κατηγορία, ενώ η περιγραφή ήταν ευχάριστη, ρυθμική και αρκετά ξεχωριστή στην απεικόνιση των οργάνων στη σκηνή. Η εικόνα του ήταν μεγάλη, ενώ το βάθος και το ύψος της σκηνής αποδόθηκαν αρκετά ικανοποιητικά.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον επίσης, έχει η συμπεριφορά του στις μικροδυναμικές και στην ώριμη προσέγγιση ρεαλισμού χροιάς του κάθε οργάνου. Ανήκει σε αυτά που δεν ‘ξεβγάζουν’ με προχειρότητα τα ηχοχρώματα (όπως πάμπολλα στην σχετική τιμή) και αυτό το λάβαμε άνετα τόσο σε ακουστικά όργανα όσο και σε ηλεκτρικές κιθάρες. Ακόμη και σε εισαγωγικά συστήματα, η διαφορά είναι πολύ αισθητή σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Στα πλαίσια μιας σωστής επιλογής στάθμης, ο ακροατής μπορεί να απολαύσει όλη την έκταση και την ισορροπία καλών παραγωγών. Βέβαια και σε φάσεις ακροάσεων σε υψηλές στάθμες τόσο σε οδήγηση λαμπάτων όσο και τρανζιστοράτων προτάσεων (μάλιστα και της RT Audio Design ως προς την solid-state ενίσχυση), αισθανθήκαμε μια άνεση και πληρότητα στην έκφρασή του, εξ αιτίας της πολύ ισορροπημένης ταυτότητάς του. Κατατάσσεται στα πλέον ήπια και ‘αέρινα’ σε περιγραφή ανάμεσα σε ακριβότερες υλοποιήσεις, κατάλληλο για κάθε είδος μουσικής αν και γοητευθήκαμε από τις επιδόσεις του σε τζαζ και κλασσική όπως και χορωδίες, οπερατικά έργα. Είναι σαφές ότι δύσκολα θα το αποχωριστείτε, ασχέτως αν αποκτήσετε κάτι κατά πολύ ανώτερο μιας που είναι από αυτά που δεν τα πουλάς γιατί απλά δεν σε ‘πουλάνε’. Σε συστήματα κατηγορίας περι των είκοσι και άνω χιλιάδων ευρώ, απέδωσε τα προγράμματα με την ‘ψυχή’ μιας συσκευής που στοχεύει να καθηλώσει και να βγει νικήτρια ως φιλική πρόταση. Ναι, λειτουργεί και ως αγχολυτικό μέσα σε ένα κόσμο ψηφιακών πηγών που ανανεώνεται κάθε τρεις και λίγο. Κρατήσαμε το κομμάτι της δοκιμής, αν αυτό σας λέει κάτι παραπάνω.
Συμπέρασμα:
Το Hi Res Battery USB DAC Orpheus της RT Audio Design αποτελεί μια πολύ ευχάριστη προσθήκη στην χαμηλή κατηγορία τιμής ψηφιακών πηγών-converters (DAC αρκετά κάτω των 1000 ευρώ δεν θεωρούμε ότι έχουν θέση σε συστήματα πολύ ανώτερης αξίας κανενός) καθώς προσφέρει ήχο σωματώδη και καθαρό, που δεν προσβάλει, δεν ενοχλεί και δεν κουράζει. Ο αρμονικός πλούτος, η ανάλυση μα κυρίως η ευγένεια με την οποία αποδίδει τα προγράμματα κινούνται σε δυσανάλογα υψηλά στρώματα σε σχέση με την τιμολόγησή του. Η απαλλαγή από τα ‘προβλήματα’ του ρεύματος στην πηγή εκτός από αγνότερα μουσικά αποτελέσματα και -εδώ- πλήρη απουσία συριστικών, σας εξοικονομεί χρήματα και κόπο ανεύρεσης του κατάλληλου- ποιοτικού καλωδίου τροφοδοσίας. Ταυτόχρονα όμως, οι πιθανότητες είναι ότι θα συνδυαστεί με συσκευές που «χρειάζονται» τέτοιο χαρακτήρα στην πηγή για να «βγάλουν» κάτι ξεκούραστο σε γενικές γραμμές ως αποτέλεσμα. Οπότε συστήνεται, αλλά όπως σε κάθε σύστασή μας, μόνο με μια ακρόαση για να διαπιστώσετε αν ταιριάζει στο σύστημά σας και στα γούστα σας.
Σύστημα της Δοκιμής:
Analog Sources (Αναλογικές πηγές): EAT (European Audio Team) & Pro-Ject turntables, Fezz Audio, VTL & Musical Fidelity VYNL phono stages κεφαλές Shelter, EAT & Ortofon Digital Sources (Ψηφιακές Πηγές & Μετατροπείς): Metronome, Metrum, RT-Audio Design Orpheus HiRes Battery DAC, Ideon Audio Mastertime & 3R Streaming Music Services: Tidal premium, Spotify premium, Preamps (Προενισχυτές): VTL, Conrad-Johnson Τελικοί/Ολοκληρωμένοι Ενισχυτές: Jadis (ολοκληρωμένοι), RT-Audio Design, Musical Fidelity (various), VTL ST series Transports (CD/SACD/File): Musical Fidelity, MusiChi, Foobar2000, Hysolid, various PC-based others Speakers (Ηχεία): ProAc Studio & Response series, Klipsch Klipschorn, Club-27 Kurt mk2 Signature Kit, Triangle Various, Magnepan 30.7 Cables (Καλωδιώσεις): Nordost & TelluriumQ ηχείων & Analysis Plus ψηφιακά, Supra & Nordost USB cables, Alpha Core Goertz Sapphire Silver RCA, Pure Silver Cables, Van Den Hul interconnects (RCA) Power Cables (Ρεύματος): IsoTek, Oyaide Tunami, Shunyata Research, Power Conditioning (Φίλτρα AC): Shunyata Research Hydra.
Τιμή: 1100,-€ (+φπα)
Διάθεση – Ακροάσεις:
